Thu nhập thụ động là gì? 9 cách tạo thu nhập thụ động bền vững
Người đăng: Gato
23/04/2025
*Nội dung trong bài chỉ mang tính chất tham khảo, đây không phải là lời khuyên đầu tư*
Dưới tác động của biến động kinh tế, việc xây dựng nguồn thu nhập thụ động đang trở thành chiến lược tài chính thông minh được nhiều người theo đuổi. Đây là hình thức tạo ra dòng tiền đều đặn mà không cần liên tục “đổi thời gian lấy tiền bạc”. Vậy thu nhập thụ động là gì, đâu là những cách hiệu quả để bắt đầu ngay hôm nay? Cake by VP Bank sẽ giúp bạn hiểu rõ và chủ động kiến tạo nền tảng tài chính bền vững cho tương lai qua bài viết dưới đây.
Thu nhập thụ động là gì?
Thu nhập thụ động là nguồn thu nhập bạn nhận được một cách đều đặn mà không cần trực tiếp làm việc mỗi ngày để tạo ra nó. Khác với thu nhập chủ động - yêu cầu bạn phải “đổi thời gian lấy tiền”, thu nhập thụ động thường chỉ cần đầu tư thời gian, công sức hoặc tiền bạc ban đầu, nhưng sau đó vẫn tiếp tục sinh lời ngay cả khi bạn không làm gì thêm.
Ví dụ điển hình của thu nhập thụ động bao gồm:
- Tiền bản quyền âm nhạc hoặc sách: Bạn sáng tác một ca khúc hay viết một cuốn sách, sau đó hưởng lợi nhuận định kỳ từ lượt sử dụng, mua bản quyền.
- Cho thuê bất động sản: Bạn đầu tư mua nhà hoặc căn hộ, sau đó cho thuê hàng tháng và nhận dòng tiền ổn định.
- Cổ tức từ cổ phiếu: Khi đầu tư vào doanh nghiệp, bạn có thể nhận được cổ tức hàng năm mà không cần trực tiếp tham gia vận hành công ty.
Với xu hướng tối ưu hóa nguồn lực và gia tăng tài chính dài hạn, thu nhập thụ động đang trở thành chiến lược thông minh được nhiều người lựa chọn để hướng tới sự tự do tài chính.

Thu nhập thụ động trở thành chiến lược thông minh được nhiều người lựa chọn (Nguồn: Sưu tầm)
Phân biệt thu nhập thụ động và chủ động
Dưới đây là những điểm khác biệt cơ bản giữa thu nhập thụ động và thu nhập chủ động mà bạn nên biết để lựa chọn kênh tạo thu nhập phù hợp với bản thân:
Tiêu chí | Thu nhập thụ động | Thu nhập chủ động |
Thời gian làm việc | Ít - chỉ cần đầu tư thời gian ban đầu | Nhiều - phải làm việc liên tục tạo thu nhập |
Sức lao động | Không phụ thuộc vào công việc hàng ngày, có thể nghỉ vẫn có tiền về | Phụ thuộc hoàn toàn vào sức lao động cá nhân, nghỉ là mất thu nhập. |
Nguồn lực | Từ tài sản, vốn đầu tư hoặc nội dung tạo ra trước đó (nhà cho thuê, cổ tức, bản quyền,...) | Từ công việc trực tiếp như lương, tiền công, dự án freelance,... |
Mức độ ổn định | Có thể không đều nhưng lâu dài nếu quản lý tốt
| Đều đặn hàng tháng nhưng ngưng làm là ngưng thu nhập |
Khả năng mở rộng | Cao – có thể tạo nhiều nguồn cùng lúc sau khi hệ thống ổn định.
| Hạn chế – chỉ làm được trong phạm vi sức lao động và thời gian cá nhân. |
Rủi ro | Cao - đầu tư sai, mất nguồn thu, cần quản lý tốt ban đầu | Thấp - nếu duy trì công việc ổn định, nhưng phụ thuộc vào sức khỏe, thời gian. |
Tại sao nên có thêm nguồn thu nhập thụ động?
Dưới đây là những lý do bạn nên sở hữu thêm một hoặc nhiều nguồn thu nhập thụ động, đặc biệt trong bối cảnh tài chính cá nhân ngày càng cần sự linh hoạt và chủ động:
- Giảm phụ thuộc vào lương: Khi có dòng tiền thụ động đều đặn, bạn không còn quá phụ thuộc vào thu nhập từ công việc toàn thời gian giúp bạn chủ động hơn trong việc lựa chọn công việc, thay đổi môi trường hoặc nghỉ ngơi khi cần thiết.
- Tạo nền tảng cho tự do tài chính, nghỉ hưu trước tuổi: Thu nhập thụ động là yếu tố then chốt để đạt được tự do tài chính. Khi dòng tiền thụ động đủ lớn, bạn hoàn toàn có thể nghỉ hưu sớm mà không lo ngại về tài chính, tập trung cho những mục tiêu cá nhân và đam mê.
- Tăng khả năng chống lại rủi ro tài chính: Việc đa dạng hóa thu nhập giúp bạn giảm thiểu ảnh hưởng khi một nguồn thu bị gián đoạn. Đây là “tấm đệm” an toàn giúp bạn vững vàng hơn trước các biến cố như mất việc, khủng hoảng kinh tế hoặc vấn đề sức khỏe.
- Làm việc vì đam mê, không vì áp lực tài chính: Khi thu nhập cơ bản được đảm bảo nhờ các nguồn thụ động, bạn sẽ có nhiều cơ hội lựa chọn công việc yêu thích thay vì bị cuốn vào vòng xoáy “kiếm tiền để sống”. Điều này giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cả về tinh thần lẫn vật chất.

Thu nhập thụ động giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cả về tinh thần lẫn vật chất (Nguồn: Sưu tầm)
9 nguồn thu nhập thụ động bạn nên biết giúp kiếm tiền hiệu quả
Dưới đây là những chiến lược phổ biến giúp bạn tạo thu nhập thụ động hiệu quả - đi kèm với những yêu cầu cụ thể và rủi ro tiềm ẩn cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi bắt tay thực hiện:
Gửi tiết kiệm ngân hàng là nguồn thu nhập thụ động đơn giản nhất
Gửi tiết kiệm ngân hàng chính là một trong những cách tạo thu nhập thụ động đơn giản và phổ biến nhất hiện nay. Với hình thức này, bạn không chỉ bảo toàn được nguồn vốn gốc, mà còn có thể nhận được khoản lãi ổn định theo kỳ hạn đã chọn. Ngoài ra, số tiền gửi còn được bảo hiểm theo quy định của Nhà nước, giúp bạn an tâm hơn trước những biến động tài chính.
Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp tiết kiệm linh hoạt, dễ tiếp cận mà vẫn đảm bảo hiệu quả tích lũy, Tiền gửi tích lũy tại Ngân hàng số Cake by VPBank chính là lựa chọn lý tưởng. Chỉ với 100.000 VNĐ/lần, bạn đã có thể bắt đầu hành trình tiết kiệm của mình. Đặc biệt, tính năng tự động trích tiền theo ngày, tuần hoặc tháng sẽ giúp bạn hình thành thói quen tiết kiệm đều đặn mà không gây áp lực tài chính. Với kỳ hạn đa dạng từ 1 đến 36 tháng, cùng lãi suất hấp dẫn, sản phẩm này phù hợp cho mọi mục tiêu tài chính.

Tiền gửi tích lũy tại Ngân hàng số Cake by VPBank giúp bạn hình thành thói quen tiết kiệm đều đặn (Nguồn: Sưu tầm)
Cho thuê bất động sản (nhà, phòng trọ, mặt bằng...)
Cho thuê bất động sản (nhà, phòng trọ, mặt bằng...) là một trong những hình thức tạo thu nhập thụ động hiệu quả, ổn định và ngày càng được nhiều người lựa chọn. Nếu bạn đang sở hữu nhà, phòng trọ, căn hộ hoặc mặt bằng nhàn rỗi chưa có nhu cầu sử dụng ngay, việc cho thuê lại không chỉ giúp tận dụng tối đa giá trị tài sản mà còn mang lại dòng tiền đều đặn hàng tháng hoặc theo năm.
Tùy vào vị trí địa lý, diện tích và hiện trạng bất động sản, bạn có thể lựa chọn hình thức cho thuê phù hợp như: thuê ở, thuê làm văn phòng, cửa hàng kinh doanh hoặc kho bãi. Điều quan trọng là cần khảo sát thị trường kỹ lưỡng để đưa ra mức giá hợp lý, hấp dẫn người thuê mà vẫn đảm bảo lợi nhuận tốt.
Lợi nhuận từ các quỹ đầu tư, trái phiếu hoặc các kênh đầu tư cố định lãi suất
Lợi nhuận từ các quỹ đầu tư, trái phiếu hoặc các kênh đầu tư cố định lãi suất là một lựa chọn thông minh dành cho những ai đang tìm kiếm thu nhập thụ động bền vững, an toàn và có tính thanh khoản cao. Thay vì trực tiếp quản lý hay vận hành nguồn vốn, bạn có thể đầu tư vào các sản phẩm như quỹ mở, trái phiếu doanh nghiệp, trái phiếu chính phủ hoặc chứng chỉ tiền gửi – những kênh mang lại lợi nhuận định kỳ và rủi ro được kiểm soát tốt.
Hình thức này phù hợp với người không có quá nhiều thời gian theo dõi thị trường, nhưng vẫn mong muốn dòng tiền nhàn rỗi sinh lời hiệu quả. Khi đầu tư vào các quỹ hoặc sản phẩm có lãi suất cố định, bạn sẽ nhận được lợi tức định kỳ theo cam kết, giúp dễ dàng hoạch định tài chính và hướng đến tự do tài chính dài hạn.
Tại Quỹ đầu tư Cake by VPBank, bạn có thể dễ dàng truy cập và đầu tư vào nhiều quỹ tài chính uy tín ngay trên ứng dụng ngân hàng số – minh bạch, tiện lợi và bảo mật. Hãy khám phá ngay các giải pháp đầu tư tại Cake để từng bước xây dựng dòng thu nhập thụ động cho riêng bạn!
Thu nhập lợi nhuận từ các quỹ đầu tư, trái phiếu hoặc các kênh đầu tư cố định lãi suất (Nguồn: Sưu tầm)
Đăng ký tiếp thị liên kết affiliate cho các nền tảng thương mại điện tử Shopee, Tiktok
Tiếp thị liên kết (Affiliate) cho các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, TikTok là một trong những hình thức tạo thu nhập thụ động không cần vốn, phù hợp với bất kỳ ai có khả năng sáng tạo nội dung. Bạn hoàn toàn có thể kiếm tiền thông qua việc chia sẻ các liên kết sản phẩm từ Shopee, TikTok hoặc các nhãn hàng lớn đến cộng đồng người theo dõi của mình trên mạng xã hội.
Chỉ cần bạn sở hữu một tài khoản có lượng tương tác tốt hoặc xây dựng nội dung hấp dẫn, các nền tảng sẽ chia sẻ hoa hồng từ mỗi đơn hàng phát sinh qua link bạn cung cấp. Ưu điểm lớn nhất là bạn không cần nhập hàng hay lo lắng tồn kho – chỉ cần tập trung vào việc phát triển kênh nội dung, chia sẻ đến đúng đối tượng và tối ưu hiệu quả chuyển đổi.
Đặc biệt, nếu bạn hoạt động trong các lĩnh vực giàu tiềm năng như thời trang, làm đẹp, dịch vụ tài chính, công nghệ hoặc sức khỏe – thu nhập từ tiếp thị liên kết có thể tăng trưởng nhanh chóng và bền vững. Đây chính là cơ hội lý tưởng để vừa tạo dòng tiền lâu dài, vừa xây dựng thương hiệu cá nhân một cách bài bản.
Xây kênh YouTube hoặc TikTok chia sẻ kiến thức chuyên môn (faceless)
Xây kênh YouTube hoặc TikTok chia sẻ kiến thức chuyên môn (faceless) đang trở thành xu hướng phổ biến trong thời đại công nghệ AI phát triển mạnh mẽ. Nếu bạn có kiến thức chuyên môn hoặc đam mê một lĩnh vực nhất định như tài chính, sức khỏe, giáo dục, công nghệ…, bạn hoàn toàn có thể xây dựng nội dung hấp dẫn mà không cần lộ mặt nhờ sự hỗ trợ từ AI giọng nói, hình ảnh, video stock.
Hình thức này giúp bạn tiết kiệm thời gian, tối ưu chi phí sản xuất và vẫn giữ được tính riêng tư. Chỉ cần duy trì chất lượng nội dung đều đặn và đúng insight người xem, bạn sẽ nhanh chóng đạt đủ điều kiện kiếm tiền từ YouTube Partner (1.000 sub + 4.000 giờ xem) hoặc TikTok Creator Fund (10.000 followers + 10.000 lượt xem trong 30 ngày). Ngoài ra, bạn còn có thể mở rộng nguồn thu thông qua affiliate marketing, nhận tài trợ thương hiệu, hoặc bán khóa học/ebook.

Xây kênh TikTok giúp bạn mở rộng nguồn thu thông qua affiliate marketing (Nguồn: Sưu tầm)
Tạo blog + tích hợp Google AdSense hoặc tài trợ nội dung
Tạo blog + tích hợp Google AdSense hoặc tài trợ nội dung giúp tạo thu nhập thụ động hiệu quả và bền vững, đặc biệt phù hợp với những ai yêu thích viết lách, chia sẻ kiến thức và xây dựng thương hiệu cá nhân. Chỉ cần bạn chọn đúng ngách nội dung phù hợp – như tài chính cá nhân, kỹ năng sống, hoặc review công nghệ, blog của bạn hoàn toàn có thể phát triển thành một "tài sản số" có giá trị lâu dài.
Sau khi thiết lập một blog cá nhân và đầu tư nội dung chất lượng, bạn có thể tích hợp Google AdSense để bắt đầu kiếm tiền từ lượt truy cập. Ngoài ra, nếu blog có lượng traffic ổn định, bạn hoàn toàn có thể mở rộng thêm các hình thức tài trợ nội dung, hợp tác với thương hiệu, hoặc tiếp thị liên kết sản phẩm/dịch vụ phù hợp với độc giả.
Lưu ý rằng, blog cần được cập nhật thường xuyên, tối ưu chuẩn SEO và định hướng phát triển lâu dài. Khi bạn kiên trì và xây dựng được lượng người đọc trung thành, thu nhập thụ động từ blog sẽ không chỉ đến từ quảng cáo, mà còn từ các nguồn mở rộng khác như bán khóa học, ebook, dịch vụ tư vấn cá nhân…
Tạo sản phẩm số AI (prompt, template, chatbot tùy chỉnh)
Tạo sản phẩm số AI (prompt, template, chatbot tùy chỉnh) là cách tạo thu nhập thụ động đang được nhiều người sáng tạo nội dung và dân văn phòng ưa chuộng. Với ưu điểm “đầu tư một lần – bán mãi mãi”, bạn có thể tạo ra các sản phẩm kỹ thuật số như prompt ChatGPT tùy chỉnh, file thiết kế Canva, template quản lý công việc trên Notion, hoặc chatbot tự động hóa theo lĩnh vực chuyên môn rồi bán lại trên các nền tảng như Gumroad, Etsy, Ko-fi…
Những sản phẩm số này có thể phục vụ đa dạng nhu cầu: từ hỗ trợ học tập, quản lý dự án, đến nâng cao hiệu suất làm việc và marketing cá nhân. Điều tuyệt vời là bạn không cần kho hàng, không cần xử lý đơn hàng phức tạp – mọi thứ đều tự động hóa hoàn toàn, giúp bạn tiết kiệm thời gian nhưng vẫn duy trì dòng thu ổn định lâu dài.

Tạo sản phẩm số AI là cách tạo thu nhập thụ động hiện đại và hiệu quả (Nguồn: Sưu tầm)
Bán ảnh stock / video stock / âm nhạc nền
Bán ảnh stock / video stock / âm nhạc nền là một hình thức tạo thu nhập thụ động lý tưởng dành cho những ai làm trong lĩnh vực sáng tạo như nhiếp ảnh gia, nhà quay dựng video, nhà sản xuất âm thanh - hoặc đơn giản chỉ là người có đam mê ghi lại khoảnh khắc đẹp và muốn biến chúng thành tài sản số.
Bạn có thể tải nội dung của mình lên các nền tảng nổi tiếng như Shutterstock, Adobe Stock, Pond5 hoặc Getty Images. Sau khi được duyệt, mỗi lượt tải về từ người dùng trên toàn thế giới sẽ mang lại cho bạn khoản tiền bản quyền tương ứng. Nội dung càng chất lượng, tính ứng dụng càng cao thì thu nhập thụ động bạn nhận được càng ổn định và lâu dài.
Tạo bộ template cho Notion / Excel / Canva / PowerPoint bán theo ngách
Tạo bộ template cho Notion / Excel / Canva / PowerPoint bán theo ngách là một cách thông minh để vừa phát huy khả năng sáng tạo, vừa tạo ra nguồn thu nhập thụ động hiệu quả. Bạn chỉ cần thiết kế một lần, nhưng có thể bán đi nhiều lần cho hàng ngàn người dùng đang cần tối ưu công việc hoặc cuộc sống cá nhân.
Một số ý tưởng phổ biến có thể kể đến như:
- Quản lý tài chính cá nhân: bảng theo dõi thu chi, kế hoạch tiết kiệm, dashboard đầu tư.
- Wedding planner: timeline chuẩn bị cưới, danh sách khách mời, ngân sách đám cưới.
- Quản lý nhóm freelancer: template theo dõi dự án, chia task, tính công và chi phí.
Bạn có thể bán những template này trên các nền tảng như Etsy, Gumroad hoặc chính website cá nhân. Với xu hướng số hóa ngày càng mạnh mẽ, các sản phẩm tiện dụng – thẩm mỹ – dễ tùy biến như template luôn có sức hút lớn. Nếu bạn hiểu rõ nhu cầu của từng phân khúc và thiết kế đúng tệp, thành công là điều hoàn toàn có thể đạt được.

Tạo bộ template bán theo ngách tạo ra nguồn thu nhập thụ động hiệu quả (Nguồn: Sưu tầm)
Những hiểu lầm thường gặp về thu nhập thụ động
Khi nhắc đến thu nhập thụ động, nhiều người thường hình dung đây là hình thức “ngồi không mà vẫn có tiền”. Tuy nhiên, thực tế lại khác. Dưới đây là ba hiểu lầm phổ biến cần được nhìn nhận đúng:
- “Không làm gì cũng có tiền”: Thực tế, thu nhập thụ động vẫn cần bạn đầu tư công sức, tiền bạc hoặc thời gian ở giai đoạn đầu để xây dựng nền tảng. Sau đó, bạn mới có thể thu lợi đều đặn mà không phải “lao động” mỗi ngày.
- “Chỉ người giàu mới tạo được thu nhập thụ động”: Bạn hoàn toàn có thể bắt đầu với nguồn vốn nhỏ, thậm chí chỉ với kỹ năng sẵn có. Dù là 100.000 đồng gửi tiết kiệm hay tạo một sản phẩm số đơn giản – tất cả đều là bước khởi đầu tiềm năng.
- “Phải thành chuyên gia mới làm được”: Có rất nhiều hình thức tạo thu nhập thụ động không đòi hỏi chuyên môn cao – ví dụ như tiếp thị liên kết, bán ảnh stock, chia sẻ kiến thức qua blog, tạo template số... Quan trọng là bạn hiểu mình mạnh ở đâu và chọn hướng phù hợp.
Làm sao để bắt đầu tạo thu nhập thụ động?
Bắt đầu hành trình tạo thu nhập thụ động không cần quá phức tạp hay đòi hỏi vốn lớn. Điều quan trọng là bạn cần đi đúng hướng với chiến lược rõ ràng. Dưới đây là 4 bước đơn giản nhưng hiệu quả để bạn khởi động:
- Bước 1: Xác định thế mạnh và nguồn lực sẵn có: Hãy đánh giá trung thực về quỹ thời gian, kỹ năng bạn đang sở hữu (viết lách, thiết kế, công nghệ…) và số vốn có thể đầu tư ban đầu. Đây sẽ là nền tảng giúp bạn chọn hướng đi phù hợp.
- Bước 2: Chọn 1 hình thức để thử nghiệm: Đừng cố gắng “ôm đồm” nhiều hướng cùng lúc. Thay vào đó, hãy chọn một hình thức đơn giản như gửi tiết kiệm online, tiếp thị liên kết hoặc tạo sản phẩm số để bắt đầu.
- Bước 3: Lập kế hoạch – Theo dõi – Cải tiến: Đặt mục tiêu cụ thể, chia nhỏ từng giai đoạn và theo dõi kết quả thực tế. Từ đó, bạn sẽ dễ dàng điều chỉnh chiến lược để tối ưu hóa hiệu quả theo thời gian.
- Bước 4: Mở rộng hoặc chuyển hướng nếu cần: Khi mô hình đầu tiên hoạt động hiệu quả, bạn có thể mở rộng quy mô hoặc xây thêm kênh thu nhập mới. Nếu chưa thành công, hãy xem đây là kinh nghiệm và linh hoạt thử nghiệm phương án khác.

Tạo thu nhập thụ động một cách có kế hoạch để đạt được hiệu quả như mong đợi (Nguồn: Sưu tầm)
Trên đây là những cách tạo thu nhập thụ động đơn giản, hiệu quả và phù hợp với nhiều đối tượng – từ nhân viên văn phòng đến người làm tự do hay sinh viên. Hãy bắt đầu từ quy mô nhỏ, tận dụng thời gian rảnh và phát huy thế mạnh cá nhân để dần xây dựng dòng tiền bền vững. Đừng quên, việc chủ động quản lý tài chính cũng là yếu tố quan trọng để bạn đạt được tự do tài chính trong tương lai!
Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp tiết kiệm linh hoạt, dễ sử dụng và bảo mật cao, hãy trải nghiệm ngay dịch vụ gửi tiết kiệm online tại Cake by VPBank – nơi giúp bạn bắt đầu hành trình tự do tài chính chỉ từ 100.000 VNĐ!