Máy POS là gì? Những phương thức thanh toán hỗ trợ qua máy POS

*Bài viết chỉ mang tính chất cung cấp thông tin khách quan, không phải là lời khuyên tài chính.

Trong xu thế đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt, máy POS trở thành một trong những thiết bị không thể thiếu tại các điểm bán hàng hiện đại. Không chỉ hỗ trợ xử lý giao dịch nhanh chóng và chính xác, máy POS còn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao trải nghiệm mua sắm và tối ưu quy trình quản lý doanh thu. Vậy máy POS là gì, hoạt động ra sao và có những loại nào? Bài viết dưới đây của Ngân hàng số Cake by VPBank sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thiết bị thanh toán tiện lợi này.

>> Tham khảo thêm:

Mã OTP là gì? Vai trò mã OTP trong các giao dịch

Mobile Banking là gì? Internet Banking là gì? Phân biệt như thế nào?

Máy POS là gì?

Máy POS (Point Of Sale) là một thiết bị hỗ trợ thanh toán bằng thẻ ngân hàng/ quét mã QR, đóng vai trò tự động hóa quá trình đặt hàng, thu tiền và in hóa đơn tại các điểm bán. Nhờ sự hỗ trợ của thiết bị này, doanh nghiệp có thể kiểm soát giá bán và dữ liệu giao dịch một cách chính xác và hiệu quả, đồng thời nâng cao mức độ hài lòng của khách hàng khi thanh toán. 

Một hệ thống POS đầy đủ thường bao gồm phần mềm quản lý bán hàng được thiết kế phù hợp với từng lĩnh vực hoạt động cùng với các thiết bị phần cứng như máy POS, đầu đọc mã vạch, máy in hóa đơn và két tiền.

Máy POS là thiết bị thanh toán tại điểm bán, dùng để quẹt thẻ, xử lý giao dịch và in hóa đơn (Nguồn: Sưu tầm)

Cấu tạo & cách hoạt động của máy POS

Một hệ thống POS (Point of Sale) bao gồm hai thành phần cốt lõi: phần cứng và phần mềm. Dưới đây là các thiết bị phần cứng phổ biến thường xuất hiện tại điểm bán:

Các thiết bị trên đóng vai trò hỗ trợ vận hành hiệu quả tại quầy thanh toán. Tuy nhiên, để đảm bảo tính liên kết và vận hành trơn tru, phần mềm POS chính là “bộ não” không thể thiếu trong toàn bộ hệ thống.

Phần mềm POS được thiết kế để hỗ trợ người bán quản lý toàn diện cả kênh bán hàng trực tiếp và trực tuyến. Không đơn thuần là công cụ tính tiền, phần mềm này còn tích hợp loạt chức năng quản lý hiện đại, giúp tối ưu hóa vận hành kinh doanh. Với phần mềm POS, toàn bộ quy trình bán hàng được số hóa, tiết kiệm thời gian và công sức, đồng thời nâng cao khả năng kiểm soát tài chính và quản trị vận hành cho doanh nghiệp.

Cấu tạo máy POS bao gồm phần cứng và phần mềm (Nguồn: Sưu tầm)

Các loại máy POS phổ biến

Tùy theo mô hình kinh doanh và nhu cầu sử dụng, máy POS hiện được chia thành nhiều chủng loại khác nhau, bao gồm:

• Máy POS truyền thống: Đây là dòng máy đời đầu trong hệ thống POS, thường thấy tại các điểm thanh toán cố định như siêu thị, nhà hàng hoặc trung tâm thương mại. Thiết bị này có thể xử lý giao dịch từ cả thẻ ATM nội địa và thẻ quốc tế, sử dụng công nghệ đọc thẻ từ hoặc chip. Máy có kích thước lớn hơn các loại mới, được cố định tại quầy, và được thiết kế với giao diện đơn giản, dễ thao tác cho nhân viên thu ngân.
• Mobile POS - máy quẹt thẻ cầm tay linh hoạt: Mobile POS là phiên bản cải tiến giúp tối ưu trải nghiệm người dùng bằng thiết kế nhỏ gọn và dễ mang theo. Thiết bị này cho phép thực hiện thanh toán mọi lúc, mọi nơi, chỉ cần kết nối Bluetooth hoặc cáp với smartphone hoặc máy tính bảng. Ngoài việc xử lý thẻ chip, thẻ từ, Mobile POS còn hỗ trợ quét mã QR, mở rộng khả năng thanh toán không tiếp xúc. Tuy nhiên, thiết bị phụ thuộc vào pin và thiết bị kết nối, nên cần theo dõi dung lượng pin thường xuyên để đảm bảo vận hành ổn định.
• SmartPOS - Giải pháp thanh toán thông minh thế hệ mới:  SmartPOS là dòng máy cao cấp tích hợp hàng loạt tiện ích vượt trội. Không chỉ hỗ trợ các phương thức thanh toán như thẻ từ, chip, contactless và mã QR, thiết bị này còn sở hữu tính năng in hóa đơn, kết nối hệ thống phần mềm bán hàng và hỗ trợ quản lý doanh thu từ xa. Thiết kế máy hiện đại với màn hình cảm ứng lớn, giao diện trực quan, dễ sử dụng ngay cả khi vận hành tại các mô hình kinh doanh phức tạp. Dù chi phí đầu tư cho SmartPOS cao hơn, nhưng đổi lại là hiệu quả vận hành vượt trội và khả năng đồng bộ hóa quy trình kinh doanh chuyên nghiệp hơn.

Máy POS cầm tay là thiết bị có thiết kế nhỏ gọn, tiện lợi (Nguồn: Sưu tầm)

Những phương thức thanh toán hỗ trợ qua máy POS

Cùng với sự phát triển của công nghệ thanh toán hiện đại, máy POS hiện nay hỗ trợ nhiều phương thức giao dịch tiện lợi, từ thẻ ngân hàng đến ví điện tử và thanh toán di động. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể từng bước cho các hình thức phổ biến:

• Quẹt thẻ chip (EMV), thẻ không tiếp xúc (contactless): Thanh toán bằng thẻ ngân hàng vẫn là hình thức phổ biến nhất. Với công nghệ thẻ chip EMV, người dùng chỉ cần cắm thẻ vào máy POS và nhập mã PIN để xác nhận. Trong khi đó, với thẻ không tiếp xúc (contactless), chỉ cần chạm nhẹ thẻ vào máy là giao dịch đã được xử lý, rút ngắn thời gian thanh toán đáng kể mà vẫn đảm bảo an toàn dữ liệu.
• Mã QR (VNPay, Momo, ZaloPay,...): Các ví điện tử nội địa hiện nay đều tích hợp khả năng quét mã QR trực tiếp tại máy POS. Người dùng chỉ cần mở ứng dụng, chọn mục thanh toán và quét mã QR được hiển thị trên màn hình máy POS hoặc trên hóa đơn. Hình thức này đặc biệt phù hợp với người dùng trẻ, thường xuyên sử dụng smartphone để giao dịch.
• Apple Pay, Google Pay (với một số máy POS hiện đại): Một số máy POS đời mới đã được trang bị tính năng thanh toán qua NFC, cho phép chấp nhận các phương thức thanh toán quốc tế không tiếp xúc như Apple Pay, Google Pay. Người dùng chỉ cần đưa điện thoại hoặc đồng hồ thông minh lại gần máy POS, hệ thống sẽ tự động nhận diện và xử lý giao dịch, mang đến trải nghiệm thanh toán hiện đại, không cần thẻ vật lý.

Mỗi loại máy POS mang lại trải nghiệm thao tác khác nhau, phù hợp với từng mô hình kinh doanh và thói quen thanh toán của người tiêu dùng. Việc nắm rõ quy trình cụ thể không chỉ giúp giao dịch diễn ra nhanh chóng mà còn đảm bảo an toàn thông tin trong suốt quá trình thanh toán.

Mỗi loại máy POS mang lại trải nghiệm thao tác khác nhau khi thanh toán (Nguồn: Sưu tầm)

Quẹt thẻ thanh toán bằng máy POS có tốn phí không?

Theo quy định tại Điều 5, Thông tư 19/2016/TT-NHNN, quy định về hoạt động thẻ ngân hàng:

“Điều 5. Phí dịch vụ thẻ

1. Chỉ TCPHT được thu phí của chủ thẻ. TCPHT thu phí theo Biểu phí dịch vụ thẻ của tổ chức mình và không được thu thêm bất kỳ loại phí nào ngoài Biểu phí đã công bố. Biểu phí dịch vụ thẻ phải nêu rõ các loại phí, mức phí áp dụng cho từng loại thẻ và dịch vụ thẻ. Biểu phí dịch vụ thẻ của TCPHT phải phù hợp với quy định của pháp luật, được niêm yết công khai và phải cung cấp cho chủ thẻ trước khi sử dụng và khi có sự thay đổi. Các hình thức thông báo và cung cấp thông tin về phí cho chủ thẻ phải được quy định cụ thể trong hợp đồng phát hành và sử dụng thẻ. Thời gian từ khi thông báo đến khi áp dụng các thay đổi về phí tối thiểu là 07 ngày và phải được quy định cụ thể trong hợp đồng phát hành và sử dụng thẻ.

2. TCTTT thỏa thuận về việc thu phí chiết khấu đối với ĐVCNT. Việc chia sẻ phí giữa TCPHT, TCTTT, tổ chức chuyển mạch thẻ, tổ chức bù trừ điện tử giao dịch thẻ, TCTQT do các bên thỏa thuận phù hợp với quy định của pháp luật.”

Nghĩa là người tiêu dùng khi thực hiện giao dịch qua máy POS sẽ không bị tính bất kỳ khoản phí nào. Chi phí sử dụng thiết bị thanh toán này hoàn toàn do đơn vị kinh doanh, bao gồm cửa hàng, doanh nghiệp, tổ chức, chi trả cho phía ngân hàng cung cấp dịch vụ.

Cụ thể, mức phí đang được áp dụng đối với bên chấp nhận thanh toán thẻ là khoảng 2% - 2,5% trên tổng giá trị giao dịch khi sử dụng thẻ quốc tế, trong khi thẻ nội địa có mức phí thấp hơn, thường dưới 1%.

Tuy nhiên, thực tế vẫn có không ít trường hợp người mua hàng phản ánh bị thu phí khi quẹt thẻ tại điểm bán. Nguyên nhân của tình trạng này có thể bắt nguồn từ một số lý do sau:

• Lỗi từ hệ thống ngân hàng hoặc thiết bị POS: Trong một số trường hợp, lỗi kỹ thuật có thể khiến giao dịch bị tính phí không đúng quy định, dù phía người dùng không chịu trách nhiệm.
• Cửa hàng sử dụng dịch vụ qua trung gian: Thay vì ký hợp đồng trực tiếp với ngân hàng, một số đơn vị chấp nhận thanh toán lại thông qua bên trung gian thứ ba. Điều này có thể dẫn đến việc phí bị nâng lên, thậm chí có thể cao đến 10%.
• Chủ cửa hàng thu phí không đúng quy định:  Mặc dù pháp luật nghiêm cấm việc chuyển phí từ người bán sang người mua, nhưng vẫn tồn tại tình trạng một số chủ cửa hàng cố ý cộng khoản chi phí đó vào tổng hóa đơn mà khách không hay biết.

Để đảm bảo quyền lợi, người tiêu dùng nên kiểm tra kỹ hóa đơn, đồng thời phản ánh đến ngân hàng phát hành thẻ hoặc cơ quan chức năng nếu phát hiện dấu hiệu thu phí sai quy định khi giao dịch qua máy POS.

Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ máy POS là gì và cách hoạt động của thiết bị này. Từ việc quẹt thẻ truyền thống đến thanh toán qua ví điện tử hay Apple Pay, mọi giao dịch đều có thể thực hiện nhanh chóng chỉ trong vài giây. Để tận hưởng trọn vẹn tiện ích từ máy POS trong cuộc sống hàng ngày, sở hữu một chiếc thẻ ngân hàng linh hoạt là điều không thể thiếu. 

Trải nghiệm mở thẻ thanh toán hoặc thẻ tín dụng Cake by VPBank hoàn toàn online, miễn phí và tích hợp nhiều tính năng thông minh, giúp bạn giao dịch dễ dàng, nhanh chóng.