Các loại bảo hiểm phổ biến tại Việt Nam và cách phân biệt cơ bản
Người đăng: Gato
30/10/2025
Các loại bảo hiểm phổ biến nhất tại Việt Nam bao gồm Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm y tế (BHYT) do Nhà nước quản lý và các sản phẩm thương mại như Bảo hiểm nhân thọ, Bảo hiểm phi nhân thọ. Mỗi loại hình phục vụ một mục đích bảo vệ riêng biệt, từ đảm bảo an sinh xã hội cơ bản đến các giải pháp bảo vệ tài chính cá nhân hóa. Sự đa dạng này đôi khi khiến người mới tìm hiểu cảm thấy bối rối. Việc hiểu rõ bản chất và cách phân biệt các loại bảo hiểm là bước đầu tiên và quan trọng nhất để bạn có thể xây dựng một kế hoạch bảo vệ toàn diện cho bản thân và gia đình.
Trong bài viết này, Ngân hàng số Cake by VPBank sẽ cùng bạn hệ thống hóa một cách rõ ràng và dễ hiểu nhất về các loại bảo hiểm phổ biến, giúp bạn tự tin lựa chọn giải pháp phù hợp.
>>Xem thêm:
Bảo hiểm khoản vay là gì? Phân loại, cách hoạt động và lợi ích
Quỹ mở là gì? Kiến thức cơ bản cho nhà đầu tư mới
Trái phiếu chính phủ là gì? Lợi ích và cách đầu tư an toàn
Phân loại các loại bảo hiểm phổ biến tại Việt Nam
Nhóm bảo hiểm do nhà nước quản lý
- Bảo hiểm xã hội (BHXH): Là loại hình bảo hiểm bắt buộc, nhằm bảo vệ người lao động trước các rủi ro như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, thất nghiệp, hưu trí hoặc tử tuất.
- Bảo hiểm y tế (BHYT): Giúp người dân giảm bớt chi phí khám chữa bệnh, hỗ trợ chi trả một phần hoặc toàn bộ viện phí tại các cơ sở y tế có hợp đồng với cơ quan bảo hiểm.

Một trong những loại bảo hiểm do Nhà nước quản lý phổ biến bao gồm bảo hiểm ý tế là loại hình bảo hiểm chăm sóc sức khỏe (Nguồn: Sưu tầm)
Nhóm bảo hiểm nhân thọ
- Bảo hiểm nhân thọ: Là hợp đồng giữa người tham gia và doanh nghiệp bảo hiểm, bảo vệ tài chính trước các rủi ro về sức khỏe, tử vong hoặc bệnh hiểm nghèo, đồng thời có thể tích lũy tiết kiệm.
- Bảo hiểm giáo dục: Giúp cha mẹ tích lũy tài chính cho con học tập trong tương lai, đồng thời bảo vệ kế hoạch học tập nếu người đóng phí gặp rủi ro.

Nhóm bảo hiểm nhân thọ bao gồm cả bảo hiểm giáo dục là nhóm bảo hiểm thông dụng hiện nay (Nguồn: Sưu tầm)
Nhóm bảo hiểm phi nhân thọ
- Bảo hiểm vi mô: Hướng đến nhóm thu nhập thấp, cung cấp quyền lợi bảo vệ cơ bản với mức phí thấp, giúp giảm gánh nặng tài chính khi gặp tai nạn hoặc bệnh tật.
- Bảo hiểm tiền gửi: Bảo vệ người gửi tiền khi ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng gặp sự cố mất khả năng chi trả, giúp đảm bảo an toàn cho khoản tiền gửi.
- Bảo hiểm nông nghiệp: Hỗ trợ nông dân khi gặp rủi ro thiên tai, dịch bệnh ảnh hưởng đến cây trồng, vật nuôi.
- Bảo hiểm du lịch: Chi trả chi phí y tế, mất hành lý hoặc hủy chuyến đi khi người tham gia gặp sự cố trong hành trình.
- Bảo hiểm xe cơ giới: Bao gồm bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự và bảo hiểm vật chất xe, bảo vệ chủ xe trước thiệt hại hoặc rủi ro tai nạn giao thông.

Nhóm bảo hiểm phi nhân thọ thường dành cho các loại tài sản, vật chất là phổ biến (Nguồn: Sưu tầm)
Cách phân biệt các loại bảo hiểm dễ hiểu cho người mới
Phân biệt bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm sức khỏe
Tiêu chí | Bảo hiểm nhân thọ | Bảo hiểm sức khỏe |
Mục đích chính | Bảo vệ tài chính dài hạn, giúp đảm bảo tương lai cho người được bảo hiểm hoặc người thân khi có rủi ro tử vong, bệnh nặng. | Chi trả chi phí khám chữa bệnh, viện phí, thuốc men khi ốm đau, tai nạn. |
Thời hạn hợp đồng | Dài hạn (thường từ 10 – 20 năm hoặc trọn đời). | Ngắn hạn (1 năm, tái tục hằng năm). |
Quyền lợi chính | Nhận tiền bảo hiểm khi hết hạn hợp đồng, tử vong hoặc mắc bệnh hiểm nghèo. | Được chi trả chi phí y tế, nằm viện, phẫu thuật, sinh nở... |
Tính chất | Vừa bảo vệ vừa tích lũy tài chính, có thể hoàn tiền. | Thuần túy bảo vệ sức khỏe, không có giá trị hoàn lại. |
Đối tượng tham gia | Người muốn tích lũy dài hạn, chuẩn bị cho tương lai. | Người cần hỗ trợ chi phí y tế ngắn hạn. |
Phân biệt bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế
Tiêu chí | Bảo hiểm xã hội (BHXH) | Bảo hiểm y tế (BHYT) |
Mục đích | Bù đắp thu nhập khi người lao động bị ốm đau, thai sản, nghỉ hưu hoặc tử tuất. | Hỗ trợ chi phí khám, chữa bệnh. |
Đối tượng | Người lao động và người sử dụng lao động (tham gia bắt buộc hoặc tự nguyện). | Mọi công dân Việt Nam đều có thể tham gia. |
Nguồn quỹ | Người lao động và doanh nghiệp cùng đóng. | Người dân, Nhà nước hoặc cơ quan đóng (tùy đối tượng). |
Chế độ hưởng | Hưu trí, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, tử tuất. | Hỗ trợ thanh toán viện phí, thuốc, xét nghiệm, phẫu thuật… |
Thời hạn sử dụng | Tính theo thời gian tham gia (đóng – hưởng dài hạn). | Sử dụng theo thẻ, thường 1 năm, có thể gia hạn. |
Phân biệt bảo hiểm xe cơ giới và bảo hiểm tài sản
Tiêu chí | Bảo hiểm xe cơ giới | Bảo hiểm tài sản |
Đối tượng bảo hiểm | Xe ô tô, xe máy và con người trên xe. | Tài sản như nhà cửa, máy móc, hàng hóa, kho bãi… |
Mục tiêu | Bồi thường khi xe bị tai nạn, cháy nổ hoặc thiệt hại vật chất. | Bồi thường thiệt hại tài sản do cháy nổ, thiên tai, trộm cắp… |
Phạm vi | Bao gồm bảo hiểm bắt buộc (trách nhiệm dân sự) và bảo hiểm tự nguyện (vật chất xe, người ngồi trên xe). | Linh hoạt tùy loại tài sản và rủi ro muốn bảo vệ. |
Thời hạn | Thường 1 năm, tái tục hằng năm. | Tùy theo hợp đồng và loại tài sản bảo hiểm. |
Phân biệt bảo hiểm nông nghiệp và bảo hiểm tín dụng
Tiêu chí | Bảo hiểm nông nghiệp | Bảo hiểm tín dụng |
Đối tượng bảo hiểm | Cây trồng, vật nuôi, thủy sản… trong quá trình sản xuất nông nghiệp. | Khoản vay hoặc người đi vay tại ngân hàng. |
Mục đích | Giúp nông dân giảm thiểu thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh, mất mùa. | Giúp người vay không bị gánh nặng nợ khi gặp rủi ro (mất việc, bệnh nặng, tử vong...). |
Người tham gia | Nông dân, hợp tác xã, tổ chức sản xuất nông nghiệp. | Người vay vốn, doanh nghiệp có khoản vay. |
Khi nào được bồi thường | Khi cây trồng, vật nuôi bị chết, thiệt hại do sự kiện bảo hiểm. | Khi người vay không thể trả nợ do rủi ro được bảo hiểm. |
Nên mua loại bảo hiểm nào? Gợi ý chọn phù hợp với nhu cầu
Đối với cá nhân:
- Bảo hiểm y tế (BHYT): Giúp giảm gánh nặng chi phí khám chữa bệnh.
- Bảo hiểm xã hội (BHXH): Đảm bảo thu nhập khi ốm đau, thai sản hoặc nghỉ hưu.
- Bảo hiểm nhân thọ / sức khỏe thương mại: Bảo vệ tài chính khi gặp rủi ro, đồng thời giúp tích lũy dài hạn.
Đối với gia đình:
- Bảo hiểm giáo dục: Đảm bảo tương lai học tập cho con cái.
- Bảo hiểm tài sản, nhà ở: Bảo vệ ngôi nhà và tài sản giá trị trước rủi ro cháy nổ, trộm cắp, thiên tai.
Đối với doanh nghiệp:
- Bảo hiểm lao động: Bảo vệ người lao động khi gặp tai nạn nghề nghiệp.
- Bảo hiểm trách nhiệm dân sự: Giảm rủi ro pháp lý và bồi thường khi có thiệt hại đối với bên thứ ba.

Việc chọn loại bảo hiểm phù hợp phụ thuộc vào thu nhập, độ tuổi, tình trạng sức khỏe và nghề nghiệp của mỗi người (Nguồn: Sưu tầm)
Lưu ý khi tham gia các loại bảo hiểm
Để tối ưu quyền lợi và tránh lãng phí tài chính, người mua bảo hiểm nên cân nhắc kỹ trước khi lựa chọn. Một số điểm quan trọng cần lưu ý bao gồm:
- Kiểm tra uy tín công ty bảo hiểm: Ưu tiên các doanh nghiệp có lịch sử hoạt động lâu năm, dịch vụ minh bạch và được khách hàng đánh giá tích cực.
- Đọc kỹ hợp đồng và phạm vi chi trả: Nắm rõ quyền lợi, điều khoản loại trừ và thời hạn hiệu lực để tránh hiểu nhầm khi yêu cầu bồi thường.
- So sánh quyền lợi giữa các sản phẩm: Trước khi ký hợp đồng, nên so sánh mức phí, phạm vi bảo vệ và quyền lợi giữa các gói bảo hiểm để chọn lựa phù hợp nhất.
- Tránh trùng lặp bảo hiểm: Không nên mua quá nhiều gói có phạm vi chi trả tương tự, dễ dẫn đến lãng phí tài chính.
- Cân đối khả năng tài chính: Chỉ nên chọn mức phí phù hợp với khả năng chi trả dài hạn, đặc biệt với bảo hiểm nhân thọ hoặc gói đóng phí định kỳ.
Thị trường bảo hiểm tại Việt Nam cung cấp một hệ thống giải pháp đa dạng để bạn có thể chủ động đối phó với những rủi ro khó lường trong cuộc sống. Việc hiểu rõ bản chất, cách phân biệt và vai trò của từng loại bảo hiểm là chìa khóa giúp bạn xây dựng một kế hoạch bảo vệ tài chính thông minh và vững chắc.
Cake by VPBank hy vọng bài viết này đã mang đến cho bạn cái nhìn tổng quan hữu ích, giúp bạn tự tin hơn trong việc lựa chọn và quản lý các công cụ bảo vệ quan trọng này cho bản thân và gia đình.