Tìm hiểu khái niệm tín dụng và tín dụng ngân hàng là gì

*Bài viết chỉ mang tính chất cung cấp thông tin khách quan, không phải là lời khuyên tài chính.

Với sự phát triển mạnh mẽ của các dịch vụ tài chính hiện nay, tín dụng đã trở thành một phần không thể thiếu trong việc duy trì sự lưu thông tiền tệ, tạo ra động lực cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế. Dù bạn là người lần đầu tiếp cận lĩnh vực tài chính hay đã từng sử dụng các sản phẩm như vay tiêu dùng, thẻ tín dụng, việc hiểu đúng tín dụng là gì sẽ giúp bạn đưa ra quyết định tài chính hiệu quả hơn. Vậy tín dụng là gì, vận hành như thế nào? Bài viết dưới đây của Ngân hàng số Cake by VPBank sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất của tín dụng, từ đó đưa ra các quyết định tài chính thông minh và phù hợp hơn với nhu cầu của bản thân.

Tín dụng (Credit) là gì?

Tín dụng là một thuật ngữ phản ánh mối quan hệ kinh tế giữa bên vay và cho vay. Khái niệm cốt lõi trong lĩnh vực tài chính này đã xuất hiện và phát triển qua các giai đoạn khác nhau của các nền kinh tế - xã hội. Mối quan hệ tín dụng đã bắt đầu hình thành từ thời kỳ kết thúc chế độ công xã nguyên thủy, khi các hình thức giao dịch vay mượn dần trở nên phổ biến.

Trong quan hệ tín dụng, bên đi vay có thể là cá nhân hoặc tổ chức kinh doanh đang cần nguồn vốn để đáp ứng các mục tiêu tài chính, trong khi bên cho vay thường là ngân hàng thương mại hoặc các tổ chức tín dụng – và đôi khi vai trò này có thể hoán đổi tùy theo tình huống. Giá trị vay có thể ở dạng tiền mặt hoặc hiện vật, tùy theo thỏa thuận giữa hai bên.

Ví dụ: Khi bạn muốn mua nhà, ngân hàng đồng ý cung cấp một khoản vay với mức lãi suất và giới hạn tín dụng cụ thể. Điều này đồng nghĩa với việc ngân hàng đã cấp tín dụng cho bạn. Đến thời điểm được quy định trong hợp đồng vay, bạn sẽ phải thanh toán lại toàn bộ số tiền đã vay cùng khoản lãi phát sinh theo cam kết ban đầu.

Tín dụng là thuật ngữ chỉ mối quan hệ giữa bên cho vay và bên vay (Nguồn: Sưu tầm)

Các đặc trưng cơ bản của tín dụng

Tín dụng có những đặc điểm chủ yếu sau:

• Dựa vào sự tín nhiệm: Quá trình cấp tín dụng chỉ diễn ra khi bên cho vay tin tưởng rằng người vay sẽ sử dụng vốn vay một cách hợp lý và có khả năng trả nợ đúng hạn.
• Có tính chất tạm thời: Khoản vay chỉ là sự chuyển nhượng quyền sử dụng vốn trong khoảng thời gian nhất định mà hai bên đã thỏa thuận.
• Cam kết hoàn trả cả gốc và lãi: Người vay phải chịu trách nhiệm hoàn trả đầy đủ cả số vốn vay lẫn lãi suất theo đúng thời gian cam kết, bất chấp các yếu tố tác động khác.

Vai trò của tín dụng trong nền kinh tế

Tín dụng có vai trò quan trọng đối với cá nhân, doanh nghiệp và nền kinh tế, cụ thể như sau:

• Tăng cường đầu tư và hiệu quả sử dụng vốn: Tín dụng giúp luân chuyển nguồn vốn từ các cá nhân, hộ gia đình, doanh nghiệp và chính phủ đến những người hoặc tổ chức cần vay, từ đó thúc đẩy sự sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính.
• Công cụ điều tiết nền kinh tế: Nhà nước sử dụng tín dụng như một công cụ quan trọng trong việc điều chỉnh các vấn đề kinh tế – xã hội.
• Thúc đẩy sự phát triển kinh tế: Tín dụng góp phần thúc đẩy các hoạt động sản xuất, lưu thông hàng hóa, tiêu dùng và tạo ra sự tăng trưởng kinh tế, từ đó nâng cao mức sống của người dân và tạo thêm công ăn việc làm.

Tín dụng sở hữu vai trò quan trọng đối với doanh nghiệp, cá nhân và nền kinh tế (Nguồn: Sưu tầm)

Các hình thức tín dụng phổ biến

Tùy theo tiêu chí phân loại, tín dụng được chia thành nhiều hình thức khác nhau nhằm đáp ứng các nhu cầu tài chính đa dạng của xã hội. Việc hiểu rõ từng hình thức sẽ giúp người dùng tài chính lựa chọn giải pháp phù hợp nhất với mục tiêu cụ thể, từ hoạt động sản xuất kinh doanh cho tới tiêu dùng cá nhân hay đầu tư dài hạn.

Căn cứ vào thời hạn

• Tín dụng ngắn hạn (short-term credit): Là các khoản vay có thời gian dưới 12 tháng. Loại tín dụng này thường được sử dụng để bổ sung vốn lưu động cho doanh nghiệp hoặc phục vụ các nhu cầu tiêu dùng khẩn cấp của người dân.
• Tín dụng trung hạn (medium-term credit): Có thời hạn từ 12 đến 60 tháng (1 đến 5 năm), tín dụng trung hạn thích hợp cho những kế hoạch đầu tư quy mô vừa như mua sắm thiết bị, nâng cấp công nghệ hoặc phát triển sản phẩm mới. Mặc dù phân loại tín dụng theo thời gian trung hạn mang tính chất tương đối, nhưng các khoản vay phục vụ cho việc mua sắm tài sản có thời gian khấu hao dưới 5 năm thường được coi là tín dụng trung hạn.
• Tín dụng dài hạn (long-term credit): Áp dụng cho các khoản vay có thời gian từ 5 năm trở lên. Tín dụng dài hạn thường dùng để đầu tư vào hạ tầng cơ sở, cải thiện năng suất lao động và phát triển các ngành công nghiệp chủ chốt, cũng như hỗ trợ việc chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế quốc dân. Giải pháp tài chính này thường gắn liền với các khoản vay từ chính phủ hoặc các tổ chức quốc tế. Việc phát triển tín dụng dài hạn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của các hình thức tín dụng ngắn hạn và trung hạn.

Căn cứ vào mục đích sử dụng

• Tín dụng sản xuất kinh doanh: Hướng đến mục tiêu phục vụ các hoạt động tạo ra giá trị kinh tế, tín dụng dùng để bổ sung vốn lưu động cho các doanh nghiệp, nhằm phục vụ việc mua sắm trang thiết bị, hàng hóa, dịch vụ, trả lương cho nhân viên và thanh toán thuế cho nhà nước.
• Tín dụng tiêu dùng: Đây là các khoản vay dành cho cá nhân, phục vụ cho mục đích chi tiêu vào các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như mua sắm đồ đạc, chữa bệnh, làm đẹp, du lịch,...
• Tín dụng bất động sản: Khoản vay bất động sản nhằm mục đích hỗ trợ việc mua nhà, đất đai để ở hoặc phục vụ mục đích kinh doanh đối với cá nhân. Đối với doanh nghiệp, tín dụng bất động sản có thể được sử dụng để xây dựng cơ sở sản xuất hoặc đầu tư đất đai. Người vay sẽ dùng chính tài sản sẽ mua làm tài sản đảm bảo.
• Tín dụng mua ô tô: Hình thức vay này giúp cá nhân có thể mua xe ô tô để phục vụ việc đi lại, cho thuê hoặc sử dụng trong kinh doanh. Doanh nghiệp cũng có thể vay để mua xe công vụ hoặc phục vụ cho các hoạt động kinh doanh như vận chuyển hàng hóa, xe đi công tác. Tương tự như vay mua nhà đất, người vay có thể dùng chiếc ô tô sẽ mua làm tài sản thế chấp.

Tùy mục đích sử dụng, tín dụng được chia thành nhiều loại khác nhau (Nguồn: Sưu tầm)

Căn cứ theo chủ thể

• Tín dụng thương mại: Hình thức tín dụng phát sinh giữa các doanh nghiệp trong quá trình mua bán hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ. Ví dụ điển hình là việc chấp nhận thanh toán chậm, thể hiện sự tin cậy giữa các đối tác kinh doanh và góp phần tối ưu hóa dòng tiền trong chuỗi cung ứng.
• Tín dụng ngân hàng: Đây là loại tín dụng được cấp bởi tổ chức tín dụng chuyên nghiệp, chủ yếu là các ngân hàng thương mại. Hoạt động này tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp lý và quy trình kiểm soát rủi ro nhằm bảo vệ cả hệ thống tài chính lẫn quyền lợi của khách hàng.
• Tín dụng nhà nước: Nhà nước thực hiện vai trò chủ thể cấp vốn trong những lĩnh vực thiết yếu hoặc những dự án mang tính chất công ích, như giáo dục, y tế, hạ tầng giao thông. 
• Tín dụng thuê mua: Đây là mô hình tài chính kết hợp giữa cho thuê và mua tài sản, cho phép bên thuê sử dụng sản phẩm trước khi hoàn tất thanh toán để sở hữu, áp dụng cho các loại tài sản có giá trị cao như ô tô, máy móc công nghiệp hoặc bất động sản.

Tín dụng ngân hàng là gì?

Tín dụng ngân hàng là hình thức cấp vốn được thực hiện bởi các ngân hàng thương mại. Trong đó, ngân hàng cung cấp tiền cho khách hàng dựa trên cơ sở cam kết hoàn trả đúng hạn, có thể kèm theo tài sản bảo đảm hoặc không. Khác với các dạng tín dụng thông thường, tín dụng ngân hàng chịu sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý nhà nước và yêu cầu đánh giá năng lực tài chính của khách hàng một cách toàn diện nhằm kiểm soát rủi ro hệ thống.

Các đặc điểm của tín dụng ngân hàng bao gồm:

• Đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng: Tín dụng ngân hàng phù hợp với nhiều nhóm đối tượng khác nhau, từ cá nhân cho đến doanh nghiệp.
• Vay bằng tiền: Ngân hàng chủ yếu cung cấp các khoản vay bằng tiền mặt, vì họ huy động vốn từ nhiều nguồn khác nhau trên thị trường.
• Thời gian vay linh hoạt: Ngân hàng cung cấp các khoản vay có thời gian vay ngắn hạn, trung hạn và dài hạn, giúp điều chỉnh vốn vay sao cho phù hợp với nhu cầu của khách hàng.
• Cung cấp nguồn vốn tối đa: Với các nguồn vốn huy động từ nhiều kênh, ngân hàng có thể đáp ứng tối đa nhu cầu tài chính của khách hàng.

Ví dụ: Bạn vay một khoản tiền từ ngân hàng để mua nhà. Ngân hàng sẽ cấp cho bạn một khoản vay lớn, và bạn cam kết sẽ hoàn trả dần số tiền này cùng với lãi suất trong khoảng thời gian từ 10 - 20 năm. Trong suốt thời gian vay, bạn sẽ phải thanh toán theo kỳ hạn hàng tháng cho ngân hàng.

Tín dụng ngân hàng là hình thức ngân hàng cho cá nhân hoặc doanh nghiệp vay tiền trong một thời gian nhất định (Nguồn: Sưu tầm)

Các sản phẩm tín dụng ngân hàng phổ biến

Ngân hàng hiện nay cung cấp đa dạng sản phẩm tín dụng nhằm phục vụ các nhóm khách hàng khác nhau – từ cá nhân đến doanh nghiệp, từ nhu cầu sinh hoạt cho đến sản xuất – kinh doanh:

• Cho vay tín chấp: Là loại hình tín dụng mà ngân hàng cung cấp cho khách hàng dựa vào uy tín cá nhân, không yêu cầu tài sản đảm bảo. Đặc điểm của cho vay tín chấp là hoàn toàn dựa vào sự tín nhiệm đối với người vay, quy trình vay nhanh chóng và đơn giản. Tuy nhiên, số tiền vay tương đối nhỏ, còn thời gian vay ngắn và lãi suất khá cao.
• Cho vay thế chấp: Là hình thức cho vay yêu cầu người vay phải có tài sản có giá trị để thế chấp, đảm bảo cho khoản vay. Khi vay thế chấp, người vay phải cung cấp đầy đủ thông tin cá nhân, tài liệu chứng minh quyền sở hữu tài sản thế chấp và phải đảm bảo trả đủ gốc lẫn lãi theo đúng thời gian đã thỏa thuận. 
• Thẻ tín dụng (Credit Card): Là một loại thẻ thanh toán do ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính cung cấp, cho phép người sử dụng chi tiêu trước và thanh toán sau trong phạm vi hạn mức tín dụng đã được cấp. Ngoài chức năng thanh toán tiện lợi, thẻ tín dụng còn đi kèm nhiều ưu đãi như hoàn tiền, tích điểm hay miễn lãi trong thời gian nhất định.
• Các khoản vay linh hoạt khác: Bao gồm hạn mức thấu chi, khoản vay phục vụ sản xuất kinh doanh, hỗ trợ hộ kinh doanh cá thể hoặc cấp vốn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ. Mỗi sản phẩm đều được thiết kế phù hợp với từng mô hình tài chính cụ thể, đi kèm điều kiện vay và lãi suất tương ứng.

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp tín dụng ngân hàng linh hoạt, tiện lợi và nhanh chóng, thẻ tín dụng Cake by VPBank là một lựa chọn đáng cân nhắc. Cake Freedom là thẻ tín dụng phát hành bởi ngân hàng số Cake by VPBank, là một trong những sản phẩm đáng chú ý đáp ứng đầy đủ các yêu cầu này. 

Những ưu điểm nổi bật của thẻ Cake Freedom bao gồm:

• Đăng ký thẻ online dễ dàng: Chỉ với CCCD gắn chip còn hiệu lực, bạn có thể hoàn thành thủ tục đăng ký thẻ trong vòng 2 phút mà không cần phải đến ngân hàng và đặc biệt là không yêu cầu chứng minh thu nhập.
• Duyệt hạn mức ngay lập tức: Hệ thống đánh giá lịch sử tín dụng thông minh giúp bạn biết ngay hạn mức được cấp sau khi hoàn tất đăng ký mà không cần phải chờ đợi lâu.
• Thẻ ảo có thể sử dụng ngay lập tức: Sau khi đăng ký, bạn có thể ngay lập tức sử dụng thẻ ảo để thực hiện các giao dịch trực tuyến như mua sắm, đặt vé máy bay, khách sạn mà không phải chờ thẻ vật lý.
• Hoàn tiền lên đến 20% cho các ngành hàng ưu đãi (*): Cake by VPBank mang đến chương trình hoàn tiền hấp dẫn, đặc biệt cho các ngành hàng như ăn uống, di chuyển, giải trí,... cho phép khách hàng linh hoạt lựa chọn ngành hàng ưu đãi theo nhu cầu.
• Miễn phí phát hành và phí thường niên năm đầu (*): Đây là cơ hội lý tưởng để bạn trải nghiệm thẻ tín dụng mà không phải lo lắng về các chi phí ban đầu.
• Quản lý thẻ dễ dàng qua ứng dụng Cake by VPBank: Bạn có thể dễ dàng kiểm tra hạn mức, theo dõi lịch sử giao dịch, thay đổi ngành hàng ưu đãi hoàn tiền, hoặc khóa/mở thẻ chỉ bằng vài thao tác trên điện thoại.
• Thanh toán toàn cầu: Thẻ tín dụng Cake Freedom được chấp nhận rộng rãi trên toàn thế giới. Bạn có thể sử dụng thẻ tại hàng triệu điểm chấp nhận thẻ từ các giao dịch trực tuyến đến thanh toán tại cửa hàng, nhà hàng, hay khách sạn, giúp bạn giao dịch an toàn và tiện lợi ở bất cứ đâu.

(*) Ưu đãi của Thẻ tín dụng Cake Freedom có thể thay đổi tuỳ theo chính sách sản phẩm ở từng thời kỳ. Xem chi tiết điều kiện điều khoản sử dụng thẻ tín dụng Cake Freedom

Cách mở thẻ tín dụng Cake by VPBank rất đơn giản, nhanh chóng (Nguồn: Cake by VPBank)

Mở thẻ tín dụng Cake by VPBank chỉ với 7 bước đơn giản như sau:

• Bước 1: Vào app Cake by VPBank, nhấn “Mở thẻ”.
• Bước 2: Xem thông tin giới thiệu thẻ tín dụng và nhấn “Phát hành thẻ”.
• Bước 3: Xác thực khuôn mặt và để hệ thống tự động kiểm tra lịch sử tín dụng (LOS). Hệ thống LOS (Loan Origination System) sẽ đánh giá lịch sử tín dụng của bạn dựa trên CIC, thu nhập, nợ hiện tại,... nhằm xác định khả năng cấp tín dụng.
• Bước 4: Nếu hồ sơ được duyệt, chọn mẫu thẻ yêu thích.
• Bước 5: Hoàn thiện thông tin cá nhân và thiết lập bảo mật (công việc, địa chỉ, mã PIN,...).
• Bước 6: Xem và xác nhận hợp đồng phát hành thẻ.
• Bước 7: Nhận thẻ ảo kích hoạt ngay; thẻ vật lý sẽ giao tận tay trong 3–5 ngày!

Các bước làm thẻ tín dụng Cake Freedom chi tiết (Nguồn: Cake by VPBank)

Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ hoạt động tín dụng là gì và các hình thức tín dụng phổ biến hiện nay. Đây không chỉ là công cụ tài chính quan trọng giúp cá nhân và doanh nghiệp duy trì và phát triển hoạt động kinh tế, mà còn là yếu tố thúc đẩy sự ổn định và tăng trưởng của nền kinh tế vĩ mô. Hãy tải app Ngân hàng số Cake by VPBank ngay hôm nay để đăng ký thẻ tín dụng Cake Freedom với lãi suất hợp lý và các ưu đãi hấp dẫn, linh hoạt đáp ứng nhu cầu chi tiêu hàng ngày!