Lãi suất liên ngân hàng là gì? Xem lãi suất liên ngân hàng ở đâu?

*Bài viết chỉ mang tính chất cung cấp thông tin khách quan, không phải là lời khuyên tài chính.

Trong hệ thống tài chính - ngân hàng, lãi suất liên ngân hàng được xem là thuật ngữ then chốt mà bất kỳ ai hoạt động trong lĩnh vực này cũng cần nắm rõ. Ngoài vai trò điều phối dòng vốn giữa các tổ chức tín dụng, chỉ số này còn mang tính tham chiếu quan trọng cho các quyết định đầu tư. 

Vậy lãi suất liên ngân hàng là gì, vai trò và yếu tố ảnh hưởng. Hãy cùng Ngân hàng số Cake by VPBank tìm hiểu trong bài viết sau.

Lãi suất liên ngân hàng là gì?

Lãi suất liên ngân hàng được định nghĩa là mức lãi suất áp dụng cho các khoản vay giữa các tổ chức tín dụng với nhau trên thị trường liên ngân hàng, nhằm giải quyết nhu cầu vốn ngắn hạn. 

Thị trường liên ngân hàng đóng vai trò là nơi các tổ chức tín dụng trao đổi vốn tạm thời dựa trên phần dự trữ vượt mức, qua đó hỗ trợ nhau duy trì khả năng chi trả trong thời gian ngắn.

Theo quy định từ Ngân hàng Nhà nước tại quy định tại Quyết định 1158/QĐ-NHNN ngày 29/5/2018, mỗi ngân hàng thương mại buộc phải giữ một tỷ lệ dự trữ bắt buộc nhất định. Lãi suất liên ngân hàng cũng là chỉ số nhằm đảm bảo tính thanh khoản của hệ thống ngân hàng.

Lãi suất liên ngân hàng là mức lãi suất áp dụng cho các khoản vay mượn ngắn hạn giữa các ngân hàng với nhau (Nguồn: Sưu tầm)

Đặc điểm của lãi suất liên ngân hàng

Những đặc trưng nổi bật của lãi suất liên ngân hàng có thể nhận diện qua các khía cạnh sau:

• Đối tượng tham gia: Chỉ được áp dụng giữa các ngân hàng, tổ chức tín dụng hoặc định chế tài chính. Cá nhân và doanh nghiệp ngoài hệ thống không tham gia các giao dịch sử dụng lãi suất này.
• Mức lãi suất thường ở ngưỡng cao: Do đặc thù vay gấp trong thời gian ngắn, lãi suất liên ngân hàng thường cao hơn so với lãi suất gửi tiết kiệm cá nhân tại các ngân hàng thương mại.
• Kỳ hạn vay mang tính tạm thời: Hầu hết các khoản vay được thực hiện trên thị trường liên ngân hàng đều mang tính ngắn hạn, dao động từ qua đêm cho tới vài tuần, trong đó phổ biến nhất là các kỳ hạn 1 tuần, 2 tuần hoặc 1 tháng.
• Lãi suất linh hoạt, biến động theo thời điểm: Mức lãi suất trên thị trường này không cố định mà thường xuyên điều chỉnh theo sự thay đổi của cán cân thanh khoản, định hướng điều hành tiền tệ và các yếu tố kinh tế vĩ mô.

Lãi suất liên ngân hàng do ai quyết định?

Lãi suất liên ngân hàng sẽ do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quyết định trực tiếp. Ngân hàng Nhà nước giữ vai trò điều tiết lãi suất liên ngân hàng như một phần trong chiến lược thực thi chính sách tiền tệ quốc gia giúp kiểm soát thanh khoản hệ thống, ổn định thị trường tài chính và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế vĩ mô.

Trong thực tế, cơ quan này thường công bố mức lãi suất cơ bản làm cơ sở để các ngân hàng thương mại tham khảo khi thực hiện giao dịch vay mượn lẫn nhau. Tuy vậy, con số cụ thể có thể dao động theo thời điểm, chịu tác động từ tình trạng cung cầu vốn trên thị trường cũng như định hướng từ phía Ngân hàng Nhà nước.

Lãi suất liên ngân hàng sẽ do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quyết định (Nguồn: Sưu tầm)

Tại sao các ngân hàng lại vay/cho vay lẫn nhau?

Trong quá trình vận hành, các ngân hàng thường xuyên phát sinh tình trạng thừa hoặc thiếu hụt dòng tiền ngắn hạn. Để đảm bảo hoạt động thanh toán không bị gián đoạn, họ cần đến thị trường liên ngân hàng như một kênh huy động vốn linh hoạt. Những ngân hàng đang thiếu thanh khoản sẽ tìm đến nơi có nguồn vốn tạm thời dư thừa để vay trong thời gian ngắn. Ngược lại, các tổ chức có dòng tiền nhàn rỗi sẽ cho vay để tối ưu hóa lợi nhuận thay vì để vốn nằm im.

Việc vay và cho vay lẫn nhau giữa các ngân hàng không chỉ hỗ trợ điều tiết thanh khoản trong hệ thống mà còn giúp giảm áp lực phụ thuộc vào Ngân hàng Trung ương. Hoạt động này tạo điều kiện duy trì sự ổn định cho thị trường tài chính, đồng thời tăng tính chủ động cho các tổ chức tín dụng trong việc quản lý vốn ngắn hạn.

Vai trò và ý nghĩa của lãi suất liên ngân hàng

Lãi suất liên ngân hàng có vai trò quan trọng đối với kinh tế, chính sách tiền tệ lẫn hoạt động nội bộ của các ngân hàng:

Vai trò đối với nền kinh tế

Thị trường liên ngân hàng đóng vai trò then chốt trong việc điều tiết nguồn vốn giữa các tổ chức tín dụng, qua đó góp phần giữ vững trạng thái ổn định của nền kinh tế vĩ mô. Nhờ kênh này, dòng tiền giữa các ngân hàng được luân chuyển nhịp nhàng, giảm thiểu nguy cơ mất cân đối thanh khoản.

Thông qua điều chỉnh lãi suất trên thị trường liên ngân hàng, Ngân hàng Trung ương có thể can thiệp gián tiếp vào hệ thống tiền tệ để đạt được các mục tiêu như kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng hoặc giữ ổn định tài chính trong giai đoạn biến động.

Lãi suất liên ngân hàng đóng vai trò then chốt đối với nền kinh tế (Nguồn: Sưu tầm)

Vai trò đối với thị trường tài chính

Thị trường liên ngân hàng đóng vai trò như trục xoay trung tâm trong hoạt động của hệ thống tài chính. Tại đây, các tổ chức tín dụng thực hiện các giao dịch vốn ngắn hạn, giúp phân phối nguồn lực tạm thời một cách hiệu quả. Khi một ngân hàng thiếu hụt thanh khoản, ngân hàng khác có thể cung cấp vốn dư thừa để cân đối nhu cầu nội bộ.

Đồng thời, lãi suất được hình thành từ thị trường này cũng có vai trò tham chiếu quan trọng, ảnh hưởng đến hàng loạt sản phẩm tài chính như khoản vay cá nhân, tín dụng doanh nghiệp, hoặc phát hành trái phiếu. Đây là mắt xích thiết yếu để đảm bảo thị trường vốn vận hành linh hoạt và hiệu quả.

Lợi ích thiết thực đối với các ngân hàng

Từ góc nhìn của từng ngân hàng riêng lẻ, thị trường liên ngân hàng chính là công cụ điều phối thanh khoản ngắn hạn hiệu quả. Thay vì để nguồn tiền dư thừa nằm yên, các ngân hàng có thể luân chuyển dòng vốn sang nơi đang cần gấp để tối ưu hiệu quả kinh doanh, đồng thời vẫn đáp ứng đầy đủ các quy định về dự trữ bắt buộc.

Đối với những ngân hàng quy mô nhỏ hoặc có khả năng tiếp cận thị trường vốn hạn chế, kênh liên ngân hàng mở ra cơ hội tiếp cận nguồn tài chính kịp thời, duy trì hoạt động ổn định và từng bước mở rộng quy mô trong môi trường cạnh tranh khốc liệt của lĩnh vực tài chính - ngân hàng.

Lãi suất liên ngân hàng có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của tài chính - ngân hàng (Nguồn: Sưu tầm)

Các yếu tố ảnh hưởng đến lãi suất liên ngân hàng

Lãi suất giữa hệ thống ngân hàng giữ vai trò chiến lược trong việc điều hành chính sách tiền tệ và chịu ảnh hưởng trực tiếp từ nhiều yếu tố bên dưới:

• Tình hình tăng trưởng kinh tế: Là một trong những nhân tố then chốt tác động đến diễn biến lãi suất. Trong giai đoạn suy thoái, nhu cầu tín dụng thường suy giảm trong khi mức độ rủi ro tăng lên. Trước bối cảnh đó, cơ quan điều hành thường can thiệp bằng cách điều chỉnh lãi suất để hỗ trợ thanh khoản và kích thích các hoạt động đầu tư. Tùy thuộc vào mục tiêu kiểm soát hay thúc đẩy tăng trưởng, lãi suất sẽ được điều chỉnh tương ứng.
• Chỉ số lạm phát: Khi áp lực lạm phát gia tăng, các cơ quan quản lý có xu hướng nâng lãi suất để thu hẹp cung tiền và hạn chế tiêu dùng. Ngược lại, khi rơi vào tình trạng giảm phát hoặc lạm phát thấp kéo dài, lãi suất thường được hạ xuống nhằm khơi thông dòng vốn và gia tăng chi tiêu trong nền kinh tế.
• Chính sách điều hành tiền tệ: Định hướng của Ngân Hàng Nhà nước ảnh hưởng trực tiếp đến lãi suất trên thị trường liên ngân hàng. Chính sách nới lỏng thường đồng hành cùng lãi suất thấp để hỗ trợ phục hồi kinh tế, trong khi định hướng thắt chặt sẽ đi kèm lãi suất cao nhằm kiềm chế lạm phát và giữ vững ổn định hệ thống tài chính.
• Cân đối cung cầu về vốn: Trong trường hợp nhu cầu vay mượn vượt quá khả năng cung ứng, mức lãi suất có xu hướng tăng. Ngược lại, khi nguồn vốn dư thừa so với nhu cầu, các ngân hàng sẽ điều chỉnh giảm lãi suất để tăng tính hấp dẫn trong hoạt động tín dụng ngắn hạn.

Chính sách điều hành tiền tệ là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến mức lãi suất liên ngân hàng (Nguồn: Sưu tầm)

Xem lãi suất liên ngân hàng ở đâu? Cách tra cứu lãi suất liên ngân hàng

Thông tin về lãi suất liên ngân hàng luôn được cập nhật thường xuyên và công khai trên nền tảng điện tử của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), góp phần tăng cường sự minh bạch và hỗ trợ người dùng tiếp cận dữ liệu một cách thuận tiện. Để tra cứu nhanh chóng, bạn có thể thực hiện theo hướng dẫn sau:

• Bước 1: Truy cập vào địa chỉ chính thức của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam qua trình duyệt tại sbv.gov.vn. Hãy đợi giao diện trang chủ tải hoàn tất trước khi tiếp tục thao tác.
• Bước 2: Tại giao diện chính, hãy tìm mục “Lãi suất” trên thanh điều hướng hoặc khung chức năng bên phải màn hình. Tại đây, người dùng sẽ tiếp cận được toàn bộ thông tin liên quan đến các loại lãi suất đang được áp dụng.
• Bước 3: Lựa chọn bảng dữ liệu lãi suất liên ngân hàng theo từng kỳ hạn như qua đêm, 1 tuần, 1 tháng,... và nhấn để xem thông tin chi tiết.
• Bước 4: Nếu có nhu cầu lưu trữ hoặc sử dụng ngoại tuyến, bạn có thể chọn chức năng Tải về hoặc In. Dữ liệu sẽ được cung cấp dưới định dạng PDF hoặc Excel tùy theo hệ thống hiển thị.
• Bước 5: Do lãi suất thường xuyên biến động, bạn nên cập nhật định kỳ để nắm bắt kịp thời các thay đổi mới nhất. Trường hợp cần giải đáp thêm, có thể liên hệ bộ phận hỗ trợ của NHNN thông qua số hotline được công bố trên website.

Bạn có thể truy cập trang web của ngân hàng Nhà nước Việt Nam để tra cứu lãi suất liên ngân hàng (Nguồn: Sưu tầm)

Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ lãi suất liên ngân hàng là gì cùng vai trò quan trọng của nó. Lãi suất liên ngân hàng không chỉ phản ánh tình hình thanh khoản trong hệ thống tài chính mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc điều hành chính sách tiền tệ và ổn định nền kinh tế. Việc hiểu rõ cơ chế vận hành và các yếu tố ảnh hưởng đến lãi suất này sẽ giúp nhà đầu tư, doanh nghiệp và cả người tiêu dùng có góc nhìn sâu sắc hơn về bức tranh tài chính toàn cảnh. 

Để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về tin tức tài chính và dịch vụ ngân hàng mới nhất, bạn có thể theo dõi chuyên mục tin tức tại Cake by VPBank.