Đối tượng bảo hiểm là gì? Cách xác định đúng đối tượng bảo hiểm

* Bài viết chỉ mang tính chất cung cấp thông tin khách quan, không phải là lời khuyên tài chính.

Đối tượng bảo hiểm là yếu tố cốt lõi và là cơ sở để xác định mọi quyền lợi và nghĩa vụ của một hợp đồng bảo hiểm, bao gồm tài sản, trách nhiệm dân sự, tính mạng, sức khỏe, hoặc lợi ích kinh tế được bảo hiểm trước những rủi ro đã thỏa thuận. Tuy nhiên, thuật ngữ này thường bị nhầm lẫn với "Người được bảo hiểm" (cá nhân được bảo vệ) hay "Người thụ hưởng" (người nhận tiền bồi thường). Việc hiểu sai về đối tượng bảo hiểm có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí khiến hợp đồng vô hiệu.

Vậy, làm thế nào để xác định đúng đối tượng bảo hiểm cho từng loại hình và tại sao nó lại quan trọng đến vậy? Trong bài viết này, Ngân hàng số Cake by VPBank sẽ cùng bạn phân tích chi tiết để làm sáng tỏ khái niệm nền tảng này.

Đối tượng bảo hiểm là gì?

Theo Khoản 16, Điều 4 của Luật Kinh doanh Bảo hiểm 2022, định nghĩa: “Đối tượng bảo hiểm là tài sản, trách nhiệm dân sự, rủi ro tài chính, nghĩa vụ hoặc lợi ích kinh tế; sức khỏe, tính mạng, tuổi thọ con người; sự kiện con người có thể được bảo hiểm.”

Bạn có thể hiểu một cách đơn giản, đối tượng bảo hiểm chính là câu trả lời cho câu hỏi "Cái gì đang được bảo hiểm?". Nó không nhất thiết phải là một con người hay một vật thể cụ thể, mà có thể là một khái niệm trừu tượng hơn như sức khỏe hay trách nhiệm pháp lý.

Cần phân biệt rõ:

• Đối tượng bảo hiểm: Là cái gì được bảo hiểm (tính mạng, sức khỏe, tài sản, trách nhiệm). 
• Người được bảo hiểm: Là ai/cái gì mang trên mình đối tượng bảo hiểm đó (con người, chủ sở hữu tài sản). 
• Người thụ hưởng: Là ai sẽ nhận tiền bồi thường khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra.

Đối tượng bảo hiểm là yếu tố cốt lõi để xác định mọi quyền lợi và nghĩa vụ của một hợp đồng bảo hiểm (Nguồn: Sưu tầm)

Vì sao cần xác định đúng đối tượng bảo hiểm?

Việc xác định chính xác đối tượng bảo hiểm ngay từ đầu không chỉ là một thủ tục hành chính, mà là yếu tố quyết định đến hiệu lực và giá trị của toàn bộ hợp đồng.

• Tránh sai phạm, ngăn ngừa hợp đồng vô hiệu: Nếu đối tượng bảo hiểm được kê khai sai hoặc không tồn tại tại thời điểm giao kết, hợp đồng bảo hiểm có thể bị xem là vô hiệu ngay từ đầu. Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ không được chi trả bất kỳ quyền lợi nào khi rủi ro xảy ra.
• Xác định chính xác phạm vi bảo hiểm và phí đóng: Bản chất của đối tượng bảo hiểm sẽ quyết định các rủi ro nào được bảo vệ và các rủi ro nào bị loại trừ. Dựa trên mức độ rủi ro của đối tượng, công ty bảo hiểm mới có thể tính toán ra mức phí bảo hiểm hợp lý.
• Là cơ sở pháp lý để giải quyết bồi thường minh bạch: Khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra, đối tượng bảo hiểm được ghi trong hợp đồng chính là căn cứ pháp lý đầu tiên và quan trọng nhất để công ty bảo hiểm xem xét, đối chiếu và tiến hành các thủ tục bồi thường.

Ví dụ thực tế: Bạn sở hữu hai chiếc ô tô A và B. Bạn mua bảo hiểm vật chất xe cho ô tô A. Khi xảy ra tai nạn gây hư hỏng cho ô tô B, bạn sẽ không được bồi thường vì đối tượng bảo hiểm trong hợp đồng là ô tô A, không phải ô tô B, mặc dù cả hai xe đều do bạn đứng tên.

Cần xác định đúng đối tượng bảo hiểm để tránh các sai phạm không đáng có xảy ra (Nguồn: Sưu tầm)

Cách xác định đúng đối tượng bảo hiểm theo từng loại hình

Đối tượng bảo hiểm trong bảo hiểm nhân thọ và sức khỏe

Đối với các sản phẩm bảo vệ con người, đối tượng bảo hiểm là những yếu tố vô hình gắn liền với một cá nhân cụ thể (Người được bảo hiểm), bao gồm:

• Tính mạng: Rủi ro tử vong.
• Sức khỏe: Rủi ro ốm đau, bệnh tật, thương tật.
• Tuổi thọ: Rủi ro sống quá lâu (đối với sản phẩm hưu trí) hoặc không đạt đến một độ tuổi nhất định.

Đối tượng bảo hiểm sẽ hoàn toàn khác nhau tùy thuộc vào loại hình bảo hiểm bạn tham gia (Nguồn: Sưu tầm)

Đối tượng bảo hiểm trong bảo hiểm tài sản

Đối với loại hình này, đối tượng bảo hiểm chính là bản thân tài sản và những lợi ích kinh tế liên quan đến quyền sở hữu, sử dụng tài sản đó. Ví dụ:

• Bảo hiểm nhà cửa: Đối tượng là ngôi nhà, các tài sản bên trong.
• Bảo hiểm xe cơ giới: Đối tượng là chiếc ô tô, xe máy.
• Bảo hiểm hàng hóa vận chuyển: Đối tượng là lô hàng đang được vận chuyển.

Đối tượng bảo hiểm trong bảo hiểm tài sản bao gồm các loại tài sản như nhà cửa, phương tiện di chuyển,... (Nguồn: Sưu tầm)

Đối tượng bảo hiểm trong bảo hiểm trách nhiệm dân sự

Đây là loại hình phức tạp hơn, đối tượng bảo hiểm không phải là một vật thể hay con người cụ thể, mà là trách nhiệm dân sự của Người được bảo hiểm phải bồi thường cho bên thứ ba. Ví dụ:

• Bảo hiểm TNDS bắt buộc xe cơ giới: Đối tượng là trách nhiệm của chủ xe phải bồi thường cho nạn nhân nếu gây ra tai nạn.
• Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho bác sĩ: Đối tượng là trách nhiệm của bác sĩ phải bồi thường cho bệnh nhân nếu có sai sót trong quá trình điều trị.

Ý nghĩa của việc xác định đúng đối tượng bảo hiểm

• Đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của người tham gia: Khi đối tượng bảo hiểm được xác định rõ ràng, người tham gia sẽ biết chính xác mình đang được bảo vệ trước những rủi ro nào và có nghĩa vụ cung cấp thông tin trung thực liên quan đến đối tượng đó.
• Giúp doanh nghiệp bảo hiểm định phí hợp lý: Việc đánh giá chính xác các đặc tính và rủi ro của đối tượng bảo hiểm là cơ sở để công ty bảo hiểm xây dựng một biểu phí công bằng và phù hợp, đảm bảo sự bền vững của quỹ bảo hiểm.
• Là căn cứ pháp lý khi xử lý yêu cầu bồi thường: Một đối tượng bảo hiểm được định nghĩa rõ ràng trong hợp đồng sẽ giúp quá trình giải quyết quyền lợi diễn ra nhanh chóng, minh bạch và tránh được các tranh chấp không đáng có.
• Tăng tính minh bạch, an toàn tài chính cho cả hai bên: Việc xác định đúng đối tượng bảo hiểm ngay từ đầu tạo ra một nền tảng vững chắc cho mối quan hệ giữa bên mua và công ty bảo hiểm, dựa trên sự tin tưởng và các điều khoản rõ ràng.

 (Nguồn: Sưu tầm)

Tóm lại, việc xác định chính xác đối tượng bảo hiểm là nền tảng pháp lý quan trọng nhất, quyết định đến hiệu lực và giá trị thực sự của một hợp đồng bảo hiểm. Đây không chỉ là một thuật ngữ chuyên ngành, mà là yếu tố then chốt đảm bảo quyền lợi của bạn sẽ được thực thi khi cần thiết.

Cake by VPBank hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức nền tảng vững chắc, giúp bạn tự tin hơn khi tìm hiểu và lựa chọn các giải pháp bảo vệ tài chính cho bản thân và gia đình.