Tiền điện tử là gì? Phân loại, ưu điểm và rủi ro cần biết

*Bài viết chỉ mang tính chất cung cấp thông tin khách quan, không phải là lời khuyên tài chính.

Tiền điện tử là giá trị tiền Việt Nam đồng được lưu trữ trên các phương tiện điện tử và sử dụng cho giao dịch, thanh toán mà không cần tiền mặt. Hình thức tiền này ngày càng phổ biến cùng với sự phát triển của ngân hàng số và thương mại điện tử. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa tiền điện tử và các loại tài sản số khác như tiền mã hóa. Bài viết dưới đây Ngân hàng số Cake by VPBank sẽ giúp bạn hiểu rõ tiền điện tử là gì, gồm những loại nào, đặc điểm ra sao và những lưu ý quan trọng khi sử dụng.

>>Xem thêm: 

So sánh sự khác nhau giữa ngân hàng số và ví điện tử? Nên chọn giải pháp nào?

Tổng hợp 4 hình thức thanh toán trực tuyến phổ biến tại Việt Nam

Cách kiểm tra số dư trong tài khoản ngân hàng đơn giản, chi tiết

Tiền điện tử là gì?

Theo khoản 12 Điều 3 Nghị định 52/2024/NĐ-CP, tiền điện tử là giá trị tiền Việt Nam đồng được lưu trữ trên phương tiện điện tử trên cơ sở đối ứng với số tiền mà khách hàng đã trả trước. Tiền điện tử do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoặc tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán được cấp phép phát hành. 

Loại tiền này không tồn tại dưới dạng vật lý mà chỉ được ghi nhận bằng dữ liệu điện tử. Tiền điện tử được sử dụng phổ biến trong thanh toán không dùng tiền mặt và các giao dịch tài chính số.

Tiền điện tử là giá trị tiền Việt Nam lưu trữ dưới dạng dữ liệu điện tử, dùng cho thanh toán không dùng tiền mặt (Nguồn: Sưu tầm)

Tiền điện tử có những loại nào?

Tiền trong tài khoản ngân hàng

Tiền trong tài khoản ngân hàng là số dư được ghi nhận điện tử trong tài khoản thanh toán của khách hàng. Loại tiền này do ngân hàng quản lý, xác nhận và bảo đảm theo quy định pháp luật. Người dùng có thể sử dụng để chuyển khoản, thanh toán hoặc rút ra tiền mặt khi cần. Ví dụ, số tiền hiển thị trong tài khoản thanh toán tại các ngân hàng như VPBank, Vietcombank hoặc BIDV đều được xem là tiền điện tử.

Ví điện tử

Ví điện tử là hình thức lưu trữ giá trị tiền tệ dưới dạng điện tử trên ứng dụng hoặc nền tảng số. Ví điện tử do các tổ chức trung gian thanh toán được Ngân hàng Nhà nước cấp phép phát hành và quản lý. Người dùng có thể nạp tiền, thanh toán và chuyển tiền nhanh chóng thông qua ví điện tử. Ví dụ phổ biến có thể kể đến các ví điện tử như MoMo, ZaloPay, ShopeePay hoặc VNPay.

Ví điện tử là công cụ lưu trữ tiền điện tử giúp thanh toán, chuyển tiền nhanh qua các ứng dụng như MoMo, ZaloPay (Nguồn: Sưu tầm)

Đặc điểm nổi bật của tiền điện tử

• Không có dạng vật lý: Tiền điện tử không tồn tại dưới dạng tiền giấy hay tiền xu mà chỉ được ghi nhận bằng dữ liệu số.
• Lưu trữ trên thiết bị điện tử hoặc nền tảng ví: Người dùng quản lý tiền điện tử thông qua tài khoản ngân hàng, ví điện tử.
• Thực hiện giao dịch nhanh: Các giao dịch được xử lý nhanh chóng nhờ kết nối internet và hệ thống công nghệ số.
• Đa dạng mục đích sử dụng: Tiền điện tử có thể dùng để thanh toán, chuyển tiền, đầu tư hoặc lưu trữ giá trị.
• Có tính ứng dụng cao trong thương mại số: Tiền điện tử được ứng dụng rộng rãi trong thương mại điện tử và các dịch vụ tài chính trực tuyến.

Ưu điểm và rủi ro của tiền điện tử

Để sử dụng hiệu quả, bạn cần nhìn nhận rõ cả hai mặt lợi ích và rủi ro của công cụ tài chính này.

Ưu điểm

• Không cần tiền mặt khi giao dịch: Người dùng có thể thanh toán và chuyển tiền hoàn toàn trực tuyến mà không cần mang theo tiền giấy.
• Thanh toán nhanh và ít tốn chi phí: Giao dịch tiền điện tử thường được xử lý nhanh với chi phí thấp hơn so với nhiều phương thức truyền thống.
• Dễ dàng chuyển tiền trong và ngoài nước: Việc chuyển tiền xuyên biên giới trở nên thuận tiện hơn nhờ không phụ thuộc nhiều vào trung gian.
• Ứng dụng rộng trong thương mại điện tử, tài chính số: Tiền điện tử được sử dụng phổ biến trong mua sắm online và các dịch vụ tài chính hiện đại.

Rủi ro

• Rủi ro bảo mật thông tin: Người dùng có thể bị lộ mật khẩu, mã OTP hoặc thông tin cá nhân nếu không bảo vệ tài khoản đúng cách.
• Rủi ro lừa đảo trực tuyến: Người dùng có thể bị dẫn dụ vào các website, ứng dụng giả mạo để đánh cắp thông tin và tiền trong tài khoản.
• Rủi ro gián đoạn hệ thống: Giao dịch có thể bị chậm hoặc tạm dừng khi hệ thống kỹ thuật của đơn vị cung ứng gặp sự cố.

Rủi ro ví điện tử gồm mất bảo mật thông tin, lừa đảo trực tuyến và gián đoạn giao dịch do sự cố hệ thống (Nguồn: Sưu tầm)

Tiền điện tử khác gì so với tiền mặt?

FAQ – Các câu hỏi thường gặp về tiền điện tử

Tiền điện tử và tiền mã hóa có khác nhau không?

Tiền điện tử và tiền mã hóa là hai khái niệm khác nhau về bản chất pháp lý. Theo quy định tại Việt Nam, tiền điện tử là giá trị tiền Việt Nam đồng được lưu trữ trên phương tiện điện tử và do ngân hàng hoặc tổ chức trung gian thanh toán được cấp phép phát hành. Trong khi đó, tiền mã hóa là tài sản số hoạt động trên công nghệ blockchain và không gắn với tiền pháp định.

Tiền điện tử có hợp pháp ở Việt Nam không?

Tiền điện tử là hợp pháp tại Việt Nam nếu được phát hành và cung ứng đúng theo quy định của pháp luật. Cụ thể, tiền điện tử phải gắn với giá trị tiền Việt Nam đồng và do ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoặc tổ chức trung gian thanh toán được cấp phép cung ứng. Người dùng có thể sử dụng tiền điện tử để thanh toán và chuyển tiền theo phạm vi cho phép. 

Ví điện tử có phải là tiền điện tử không?

Ví điện tử không phải là tiền, mà là phương tiện lưu trữ và sử dụng tiền điện tử. Tiền trong ví điện tử chính là giá trị tiền Việt Nam đồng mà khách hàng đã nạp trước cho tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử. Giá trị này được lưu trữ điện tử và dùng để thanh toán, chuyển tiền theo quy định. Do đó, tiền trong ví điện tử được xem là một hình thức tiền điện tử hợp pháp.

Tiền điện tử có đổi ra tiền mặt được không?

Tiền điện tử có thể đổi ra tiền mặt vì bản chất của nó gắn trực tiếp với tiền Việt Nam đồng. Người dùng có thể rút tiền từ tài khoản ngân hàng hoặc ví điện tử về tài khoản thanh toán và rút tiền mặt tại ATM hoặc quầy giao dịch. Việc quy đổi này được thực hiện theo quy trình của ngân hàng hoặc tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. 

Dùng tiền điện tử có an toàn hay không?

Việc sử dụng tiền điện tử nhìn chung an toàn nếu người dùng sử dụng dịch vụ do các tổ chức được cấp phép cung ứng. Tiền điện tử được quản lý theo hệ thống công nghệ và chịu sự giám sát của cơ quan quản lý nhà nước. Tuy nhiên, rủi ro vẫn có thể xảy ra nếu người dùng để lộ thông tin đăng nhập hoặc không tuân thủ các nguyên tắc bảo mật. Vì vậy, người dùng cần chủ động bảo vệ tài khoản và thông tin cá nhân khi sử dụng tiền điện tử.

Tiền điện tử là hình thức lưu trữ và sử dụng tiền Việt Nam đồng trên các phương tiện điện tử theo đúng quy định pháp luật hiện hành. Các loại tiền điện tử phổ biến hiện nay như tiền trong tài khoản ngân hàng và ví điện tử mang lại nhiều tiện ích trong thanh toán và quản lý tài chính cá nhân. 

Tuy nhiên, người dùng cần hiểu rõ bản chất, cách sử dụng và các rủi ro liên quan để đảm bảo an toàn khi giao dịch. Cake by VPBank hy vọng bài viết đã giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về tiền điện tử để tự tin hơn trong quá trình sử dụng và quản lý tài chính cá nhân.