Cách lập bảng chi tiêu gia đình hàng tháng và mẫu excel tham khảo
Người đăng: Gato
23/04/2025
* Bài viết chỉ mang tính chất cung cấp thông tin khách quan, không phải là lời khuyên tài chính.
Bảng chi tiêu gia đình hàng tháng là công cụ hữu ích giúp bạn quản lý, kiểm soát và phân bổ hợp lý các khoản thu nhập, chi phí trong nhà suốt một tháng. Nhờ đó, bạn dễ dàng nhận biết những khoản chi không cần thiết, đảm bảo cân đối ngân sách và hướng tới các mục tiêu tài chính dài hạn. Hãy cùng ngân hàng số Cake by VPBank tìm hiểu cách lập bảng chi tiêu gia đình hàng tháng hợp lý trong bài viết sau!
Tại sao cần lập bảng chi tiêu gia đình theo tháng?
Lập bảng chi tiêu gia đình mỗi tháng là một thói quen tài chính lành mạnh để kiểm soát và tối ưu hóa các khoản chi tiêu. Dưới đây là một số lợi ích nổi bật của thói quen này:
- Quản lý chi tiêu hiệu quả: Bảng chi tiêu giúp bạn dễ dàng theo dõi từng khoản chi của gia đình, từ những chi phí thiết yếu như điện, nước, thực phẩm đến các khoản chi không cố định. Nhờ có bảng thống kê, bạn sẽ biết được số tiền đã chi cho từng hạng mục, từ đó phát hiện ra những khoản nên cắt giảm để tiết kiệm.
- Lập kế hoạch tài chính dài hạn: Gia đình có thể xây dựng những kế hoạch tài chính lâu dài, chẳng hạn như dành tiền cho mục tiêu lớn như mua nhà, du lịch, giáo dục con cái hoặc các kỳ nghỉ gia đình. Bảng chi tiêu giúp cân đối các khoản chi sao cho phù hợp với các mục tiêu tài chính trong tương lai.
- Ngăn ngừa thâm hụt ngân sách: Bảng chi tiêu gia đình sẽ giúp bạn xác định được chính xác số tiền cần chi cho các loại phí và đảm bảo rằng không vượt quá mức thu nhập. Từ đó, giúp giảm thiểu nguy cơ rơi vào tình trạng thiếu hụt tài chính vào cuối tháng.
- Điều chỉnh chi tiêu linh hoạt: Trong cuộc sống, đôi khi có thể phát sinh các khoản chi đột xuất. Khi có bảng chi tiêu, bạn có thể linh hoạt điều chỉnh lại các khoản chi sao cho phù hợp với tình hình thực tế, tránh được việc phát sinh nợ nần không cần thiết.
- Tăng sự đồng thuận và minh bạch trong gia đình: Một bảng chi tiêu rõ ràng sẽ giúp các thành viên hiểu và chia sẻ trách nhiệm tài chính. Việc này đặc biệt quan trọng đối với các cặp vợ chồng để tránh hiểu lầm, mâu thuẫn về tiền bạc.
- Giúp hình thành thói quen tài chính lành mạnh: Khi bạn theo dõi và cập nhật chi tiêu đều đặn, cả gia đình sẽ dần hình thành tư duy tài chính kỷ luật hơn, biết cân nhắc trước khi chi tiêu và chủ động hơn trong việc tiết kiệm.
Việc lập bảng chi tiêu gia đình hàng tháng giúp kiểm soát dòng tiền dễ dàng (Nguồn: Sưu tầm)
Nguyên tắc chung khi lập bảng chi tiêu cho gia đình
Lập bảng chi tiêu gia đình hàng tháng không chỉ là việc ghi lại các khoản thu – chi mà còn là công cụ giúp gia đình vận hành tài chính một cách minh bạch, hiệu quả và đồng thuận. Để bảng chi tiêu thực sự phát huy tác dụng, bạn cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản sau:
- Rõ ràng
Trước khi bắt đầu, các thành viên cần thống nhất ai là người ghi nhận dữ liệu chi tiêu hàng ngày và ai sẽ đảm nhận vai trò rà soát, phân tích định kỳ. Việc phân công rõ ràng giúp tránh bỏ sót thông tin và tạo sự đồng thuận.
Ví dụ: Vợ sẽ ghi lại các khoản chi tiêu hàng ngày như thực phẩm, điện, nước, sinh hoạt, còn chồng sẽ kiểm tra bảng chi tiêu cuối tháng và đối chiếu.
- Ưu tiên chi phí thiết yếu trước
Các nhóm chi phí thiết yếu như tiền ăn, học phí, y tế, điện nước,... luôn phải được ưu tiên hàng đầu. Việc siết chi quá mức vào những chi phí này sẽ dễ dẫn đến mâu thuẫn hoặc ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Ví dụ: Giả sử bạn có ngân sách 15.000.000 VNĐ/tháng và bạn đã xác định các khoản chi thiết yếu như tiền nhà, điện, nước, thực phẩm chiếm khoảng 50-60% tổng thu nhập. Nếu bạn quyết định cắt giảm chi tiêu cho thực phẩm, bạn cần đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cả gia đình mà không làm giảm chất lượng cuộc sống.
- Xác định mục tiêu tiết kiệm chung (mua xe, quỹ học, du lịch...)
Khi các thành viên trong gia đình cùng nhau xác định mục tiêu tiết kiệm rõ ràng, như mua xe, quỹ học cho con cái, hay chuyến du lịch dài hạn, cả gia đình sẽ có động lực và sự cam kết hơn trong việc tiết kiệm và chi tiêu hợp lý. Mục tiêu tiết kiệm chung giúp gia đình dễ dàng phân bổ thu nhập sao cho hợp lý, với các khoản chi tiêu nhất định dành cho các mục tiêu dài hạn.
Ví dụ: Giả sử bạn đặt mục tiêu tiết kiệm cho một chiếc xe trong vòng 2 năm. Mỗi tháng, bạn và gia đình quyết định dành ra 3,000,000 VNĐ vào quỹ này. Nếu mục tiêu là mua một chiếc xe trị giá 50,000,000 VNĐ, bạn sẽ có một kế hoạch chi tiêu rõ ràng và các khoản tiết kiệm sẽ được phân bổ đều đặn.
- Dự trù khoản phát sinh – phòng bệnh – sự kiện bất ngờ
Các khoản chi phát sinh như phòng bệnh, sự kiện khẩn cấp hoặc bất ngờ là điều khó tránh khỏi, vì vậy việc dự trù một khoản dự phòng là rất cần thiết trong mỗi bảng chi tiêu gia đình. Khoản dự phòng này giúp gia đình bạn không bị bất ngờ trước các tình huống cần chi tiêu đột xuất, đồng thời đảm bảo không làm ảnh hưởng đến các mục tiêu tài chính dài hạn.
Ví dụ: Giả sử gia đình bạn quyết định dành một phần ngân sách để dự phòng cho các khoản phát sinh. Bạn có thể trích ra khoảng 10% thu nhập hàng tháng cho quỹ này. Nếu gia đình bạn có thu nhập 20,000,000 VNĐ mỗi tháng, thì mỗi tháng sẽ có thêm 2,000,000 VNĐ cho quỹ dự phòng này.
Để việc ghi nhận và quản lý chi tiêu trong gia đình trở nên minh bạch, thuận tiện và đồng bộ hơn, bạn có thể sử dụng tính năng Tài khoản quỹ chung tại Cake by VPBank. Tính năng này cho phép nhiều người cùng tham gia quản lý một tài khoản chung, với chế độ xem linh hoạt và minh bạch cho tất cả thành viên. Bạn có thể dễ dàng theo dõi giao dịch, sao kê chi tiết, và phân bổ ngân sách cho các khoản chi dùng chung như tiền sinh hoạt, chăm sóc con cái hay các kế hoạch tài chính dài hạn. Đặc biệt, không giới hạn số lượng thành viên, tài khoản quỹ chung là lựa chọn lý tưởng cho các cặp đôi, nhóm bạn hoặc gia đình đang tìm kiếm cách quản lý chi tiêu hiệu quả và đồng thuận hơn mỗi ngày.
Sử dụng sản phẩm Tài khoản quỹ chung của Cake by VPBank giúp các thành viên trong gia đình dễ dàng cùng nhau quản lý chi tiêu (Nguồn: Sưu tầm)
Các nhóm chi tiêu cơ bản trong bảng chi tiêu gia đình hàng tháng
Mức chi tiêu hàng tháng của từng gia đình sẽ có sự khác biệt tùy theo số lượng thành viên và nhu cầu sinh hoạt. Dưới đây là các khoản chi tiêu chính trong gia đình mà bạn có thể tham khảo:
- Chi phí ăn uống: Chi phí cho ăn uống bao gồm tất cả các khoản chi cho thực phẩm, nấu nướng và ăn uống ngoài. Đây là khoản chi quan trọng để bảo đảm sức khỏe và dinh dưỡng cho các thành viên.
- Chi phí sinh hoạt và nhà ở: Đây là số tiền gia đình cần để duy trì cuộc sống hàng ngày, bao gồm tiền thuê nhà, tiền điện, nước, internet và chăm sóc sức khỏe. Mức chi này sẽ thay đổi tùy vào khu vực sinh sống.
- Chi phí cho mua sắm và giải trí: Bao gồm tiền mua sắm quần áo, đồ dùng, thiết bị công nghệ, du lịch, xem phim và các hoạt động giải trí khác. Những khoản chi này giúp gia đình thư giãn và đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần của các thành viên.
- Các khoản chi khác (tiết kiệm, y tế, bảo hiểm…): Việc dành một phần thu nhập cho tiết kiệm không chỉ đảm bảo tài chính an toàn trong trường hợp khẩn cấp mà còn là nền tảng để đạt được các mục tiêu dài hạn như học vấn, mua nhà hay nghỉ hưu.
Việc chia các khoản chi vào từng nhóm giúp gia đình dễ dàng theo dõi (Nguồn: Sưu tầm)
Cách lập bảng chi tiêu gia đình theo tháng
Các bước hướng dẫn chi tiết lập bảng chi tiêu gia đình theo tháng như sau:
Bước 1: Ghi tổng thu nhập của cả nhà (lương chồng + vợ, nguồn phụ)
Trước khi lập bảng chi tiêu, bạn cần biết rõ tổng thu nhập của gia đình. Số tiền này bao gồm lương cố định của 2 vợ chồng, thu nhập từ các nguồn phụ như kinh doanh, làm thêm, cho thuê tài sản hoặc đầu tư.
Ví dụ: Giả sử thu nhập hàng tháng của 2 vợ chồng như sau:
- Lương vợ: 10,000,000 VNĐ
- Lương chồng: 12,000,000 VNĐ
- Thu nhập phụ từ kinh doanh nhỏ: 3,000,000 VNĐ
Tại đây, bạn sẽ ghi số tổng thu nhập này vào bảng chi tiêu gia đình để có cơ sở lập ngân sách chi tiêu.
STT | Khoản thu nhập | Số tiền (VNĐ) |
1 | Lương vợ | 10,000,000 |
2 | Lương chồng | 12,000,000 |
3 | Thu nhập phụ (kinh doanh) | 3,000,000 |
Tổng thu nhập | 25,000,000 | |
Bước 2: Lên ngân sách cho từng nhóm chi dựa trên lịch sử chi tiêu
Ở bước lên ngân sách cho từng nhóm chi tiêu trong gia đình, bạn cần tham khảo các khoản chi tiêu hàng tháng trong những tháng trước để xác định mức chi phù hợp cho mỗi nhóm. Các nhóm chi tiêu cơ bản có thể bao gồm tiền ăn uống, sinh hoạt, học phí, tiết kiệm, giải trí, và các chi phí không lường trước.
Ví dụ: Giả sử bạn có bảng chi tiêu lịch sử trong 3 tháng qua và bạn muốn phân bổ ngân sách theo tỷ lệ hợp lý từ tổng thu nhập 25,000,000 VNĐ.
STT | Chi tiêu hàng tháng | Tỷ lệ | Thành tiền (VNĐ/tháng) |
1 | Tiền ăn (gia đình 3 người) | 40% | 10,000,000 |
2 | Tiền nhà, điện, nước | 24% | 6,000,000 |
3 | Tiền xăng xe | 2% | 500,000 |
4 | Tiền điện thoại, 4G | 1% | 250,000 |
5 | Tiền đồ dùng sinh hoạt | 4% | 1,000,000 |
6 | Tiền hiếu hỉ, dự phòng khẩn cấp | 4% | 1,000,000 |
7 | Tiền học của con | 4% | 1,000,000 |
8 | Tiền vui chơi giải trí | 3% | 750,000 |
9 | Tiền tiết kiệm | 18% | 4,500,000 |
| TỔNG CHI | 100% | 25,000,000 | |
Lên ngân sách dòng tiền chi tiêu trong gia đình mỗi tháng rất cần thiết (Nguồn: Sưu tầm)
Bước 3: Ghi chép hàng ngày hoặc theo tuần
Để bảng chi tiêu luôn chính xác, việc ghi chép chi tiêu cần được thực hiện thường xuyên, hàng ngày hoặc theo tuần. Nhờ đó, bạn dễ dàng nhận ra những khoản chi vượt quá ngân sách và điều chỉnh lại kịp thời. Bạn nên phân công một người ghi chép và một người đối soát lại các khoản chi để đảm bảo tính chính xác.
Ví dụ:
- Tuần 1: Tiền ăn uống 2,500,000 VNĐ, tiền xăng xe 250,000 VNĐ
- Tuần 2: Tiền học phí 2,500,000 VNĐ, tiền điện nước 1,250,000 VNĐ
- Tuần 3: Tiền vui chơi giải trí 500,000 VNĐ, tiết kiệm 3,000,000 VNĐ
STT | Khoản chi tiêu | Tuần 1 (VNĐ) | Tuần 2 (VNĐ) | Tuần 3 (VNĐ) |
1 | Tiền ăn | 2,500,000 | ||
2 | Tiền xăng xe | 250,000 | ||
3 | Tiền học phí của con | 2,500,000 | ||
4 | Tiền điện, nước | 1,250,000 | ||
5 | Tiền vui chơi giải trí | 500,000 | ||
6 | Tiết kiệm | 3,000,000 |
Bước 4: Cuối tháng đối chiếu – rút kinh nghiệm – điều chỉnh kế hoạch tháng sau
Đây là bước quan trọng giúp gia đình bạn duy trì được ngân sách ổn định và đạt được các mục tiêu tài chính dài hạn. Thông qua việc đối chiếu, bạn sẽ rút kinh nghiệm về những khoản chi vượt mức hoặc tiết kiệm được và điều chỉnh kế hoạch chi tiêu cho tháng tiếp theo.
Ví dụ: Sau khi đối chiếu, bạn nhận thấy rằng chi tiêu cho tiền ăn trong tháng này đã vượt mức ngân sách (10,000,000 VNĐ). Điều này cho thấy nhu cầu thực tế ở khoản tiền ăn cao hơn so với kế hoạch ban đầu. Do đó, trong tháng sau, bạn nên điều chỉnh tăng ngân sách tiền ăn lên và giảm nhẹ ở các khoản ít ưu tiên hơn như tiền giải trí, mua sắm để đảm bảo ngân sách vẫn cân đối.
STT | Chi tiêu hàng tháng | Ngân sách (VNĐ/tháng) | Chi tiêu thực tế (VNĐ) | Chênh lệch | Điều chỉnh tháng sau (VNĐ) |
1 | Tiền ăn (gia đình 3 người) | 10,000,000 | 10,500,000 | -500,000 | 10,500,000 |
2 | Tiền nhà, điện, nước | 6,000,000 | 6,000,000 | 0 | 6,000,000 |
3 | Tiền xăng xe | 500,000 | 300,000 | 200,000 | 400,000 |
4 | Tiền điện thoại, 4G | 250,000 | 200,000 | 0 | 200,000 |
5 | Tiền đồ dùng sinh hoạt | 1,000,000 | 800,000 | 200,000 | 800,000 |
6 | Tiền hiếu hỉ, dự phòng khẩn cấp | 1,000,000 | 1,000,000 | 0 | 1,000,000 |
7 | Tiền học của con | 1,000,000 | 1,000,000 | 0 | 1,000,000 |
8 | Tiền vui chơi giải trí | 750,000 | 500,000 | 250,000 | 600,000 |
9 | Tiền tiết kiệm | 4,500,000 | 4,500,000 | 0 | 4,500,000 |
Gợi ý mẫu bảng chi tiêu gia đình hàng tháng bằng Excel đơn giản
Việc lập bảng chi tiêu gia đình hàng tháng bằng Excel là một phương pháp quản lý tài chính hiệu quả, giúp bạn kiểm soát thu nhập, chi tiêu và tiết kiệm một cách rõ ràng. Bạn có thể tham khảo một số mẫu bảng thống kê bên dưới:
Mẫu 1: Bảng chi tiêu gia đình theo quy tắc 50/30/20
Danh mục chi tiêu | Dự toán (VNĐ) | Chi tiêu thực tế (VNĐ) | Chênh lệch (VNĐ) | Ghi chú |
Thu nhập | ||||
Lương chính | 20,000,000 | 20,000,000 | 0 | |
Thu nhập khác | 5,000,000 | 5,000,000 | 0 | |
Chi tiêu thiết yếu (50%) | ||||
Tiền nhà | 5,000,000 | 5,000,000 | 0 | |
Tiền điện | 1,000,000 | 1,100,000 | -100,000 | Sử dụng nhiều hơn dự tính |
Tiền nước | 300,000 | 300,000 | 0 | |
Thực phẩm | 4,000,000 | 3,900,000 | 100,000 | |
Chi tiêu linh hoạt (30%) | ||||
Giải trí | 2,000,000 | 2,300,000 | -300,000 | Thêm một buổi đi xem phim |
Mua sắm quần áo | 1,000,000 | 1,200,000 | -200,000 | Mua thêm đồ sale |
Tiết kiệm và đầu tư (20%) | ||||
Tiền gửi tiết kiệm | 3,000,000 | 3,000,000 | 0 | |
Đầu tư quỹ | 2,000,000 | 2,000,000 | 0 | |
Tổng cộng chi tiêu | 18.300.000 | 19,000,000 | -700,000 | |
Mẫu 2: Bảng chi tiêu gia đình có khoản tiết kiệm
Danh mục chi tiêu | Dự toán (VNĐ) | Chi tiêu thực tế (VNĐ) | Chênh lệch (VNĐ) | Ghi chú |
Thu nhập | ||||
Lương chính | 25,000,000 | 25,000,000 | 0 | |
Thu nhập khác | 2,000,000 | 2,000,000 | 0 | |
Chi tiêu cố định | ||||
Tiền nhà | 6,000,000 | 6,000,000 | 0 | |
Tiền điện, nước, internet | 2,000,000 | 2,500,000 | -500.000 | Tháng nóng dùng nhiều máy lạnh |
Chi tiêu biến đổi | ||||
Thực phẩm | 4,500,000 | 4,600,000 | -100.000 | |
Xăng xe | 1,000,000 | 1.100.000 | -100.000 | Đi lại nhiều hơn do công tác |
Giải trí | 1,500,000 | 1,500,000 | 0 | |
Tiết kiệm và đầu tư | ||||
Quỹ khẩn cấp | 1,500,000 | 1,500,000 | 0 | |
Đầu tư cổ phiếu | 3,000,000 | 2,500,000 | 500,000 | Đầu tư ít hơn dự tính |
Tổng cộng chi tiêu | 19,500,000 | 19.900.000 | -400,000 | |
Tổng quan bảng thu - chi gia đình trên Excel phân chia theo mô hình các lọ chi tiêu (Nguồn: Sưu tầm)
Mẫu theo dõi chi tiêu thực tế so với dự kiến trên Excel cho gia đình đơn giản (Nguồn: Sưu tầm)
Mẫu thống kê chi tiêu gia đình hàng tháng bằng Excel (Nguồn: Sưu tầm)
Trên đây là thông tin về các nhóm chi tiêu cần thiết trong gia đình và hướng dẫn cách lập bảng chi tiêu gia đình hàng tháng để quản lý dòng tiền. Khi được áp dụng đúng cách, bảng chi tiêu sẽ giúp bạn chủ động trong mọi kế hoạch lớn nhỏ – từ chi tiêu sinh hoạt thường ngày đến tiết kiệm cho tương lai.
Để quản lý tài chính hiệu quả hơn nữa, bạn nên kết hợp việc theo dõi bảng chi tiêu với ứng dụng ngân hàng số Cake by VPBank tiện lợi. Chỉ với một app duy nhất, bạn có thể theo dõi toàn bộ dòng tiền thanh toán, kiểm tra số dư tiền gửi, quản lý các khoản tiết kiệm và chủ động mua bảo hiểm mọi lúc, mọi nơi. Tải Cake by VPBank ngay hôm nay để trải nghiệm ngân hàng số hiện đại và an toàn trong tầm tay!